A DIACHRONIC DATABASE OF SLOVENIAN LINGUISTIC TERMINOLOGY
Апстракт
The article describes the design of a diachronic terminological database of Slovenian linguistic terminology. The multilingual terminological database will include extensive information about linguistic terms (standardized written form, attested forms, pronunciation, synonyms, attested definition, idealized definition, detailed information on the concept, information on the grammar and the author of the grammar, bibliographic data). The article also contains a sample term record of the designed Diachronic Database of Slovenian Linguistic Terminology, i.e. the term ime ‘noun’ from Valentin Vodnik’s grammar Piſmenoſt ali Gramatika sa Perve Shole (1811).
Downloads
Референци
Ahačič, Kozma, Čepar, Metod, Jelovšek, Alenka, Legan Ravnikar, Andreja, Merše, Majda, Narat, Jožica, Novak, France, Premk, Francka. (Eds.). (2021). Slovar slovenskega knjižnega jezika 16. stoletja. A–D [Dictionary of the Slovenian 16th-Century Literary Language. A–D]. Ljubljana: Založba ZRC, ZRC SAZU. (In Slovenian.)
Ahačič, Kozma, Legan Ravnikar, Andreja, Merše, Majda, Narat, Jožica, Novak, France. (2014). Besedje slovenskega knjižnega jezika 16. stoletja [Words of the 16th-century Slovenian literary language]. (2014 [2011]). Ljubljana: Založba ZRC, ZRC SAZU. URL: www.fran.si (Accessed: 19.10.2021). (In Slovenian.)
Ahačič, Kozma. (Ed.). (2015). Slovenske slovnice in pravopisi [Slovenian Grammars and Normative Guides]. Ljubljana: Založba ZRC, ZRC SAZU. URL: http://www.fran.si/slovnice-in-pravopisi (Accessed: 02.05.2021). (In Slovenian.)
Ahmanova, Olʹga Sergeevna. (2010). Slovarʹ lingvisticheskikh terminov [Dictionary of Linguistic Terms]. Moskva: Librokom. (In Russian.)
Atelšek, Simon. (2019). Navajanje prevzetih jezikoslovnih terminov in celovitost pojmovnih skupin v Cigaletovi Znanstveni terminologiji (1880) Jezikoslovni zapiski 25/1 [The Use of Borrowed Linguistic Terms and Comprehensiveness of Terminology Groups in Matej Cigale’s Znanstvena terminologija (1880). Linguistic Notes 25/1]. 67-82. (In Slovenian.)
Auroux, Sylvain. (1998). Dictionnaire de la terminologie linguistique : praepositio, préposition, prothesis. Histoire Épistémologie Langage 20/1 [Dictionary of Linguistic Terminology: praepositio, préposition, prothesis. History Epistemology Langauge 20/1]. 147-165. URL: http://www.persee.fr/doc/hel_0750-8069_1998_num_20_1_2701 (Accessed: 02.05.2021). (In French.)
Auroux, Sylvain. (2001). Pour un dictionnaire historique de la terminologie linguistique. In: Colombat, Bernard, Savelli, Marie. (Eds.). Métalangage et terminologie linguistique. Actes du colloque international de Grenoble (Université Stendhal – Grenoble III, 14-16 mai 1998) [For a Dictionary of Linguistic Terminology. In: Metalanguage and Linguistic Terminology. Proceedings of the international symposium in Grenoble (Université Stendhal – Grenoble III, 14-16 mai 1998)]. Leuven, Paris, Sterling, Virginia: Peeters. 11-17. (In French.)
Brown, Keith, Miller, James Edward. (2013). The Cambridge Dictionary of Linguistics. New York: Cambridge University Press.
Bussmann, Hadumod. (1996). Routledge Dictionary of Language and Linguistics. London, New York: Routledge.
Cigale, Matej. (1880). Znanstvena terminologija s posebnim ozirom na srednja učilišča [Scientific Terminology with Special Focus on Secondary Schools]. Ljubljana: Matica slovenska. URL: http://www.dlib.si/?URN=URN:NBN:SI:DOC-9TFORGL6 (Accessed: 02.05.2021). (In Slovenian.)
Cobiss+. URL: https://plus.si.cobiss.net/opac7/bib/search (Accessed: 05.05.2021).
Colombat, Bernard. (Ed.). (2007–2019). Corpus de textes linguistiques fondamentaux [Corpus of Fundamental Linguistic Texts]. URL: http://ctlf.ens-lyon.fr/ (Accessed: 02.05.2021). (In French.)
Colombat, Bernard, Lahaussois, Aimée. (Eds.). (2019). Histoire des parties du discours [History of Parts of Speech]. Leuven, Paris & Bristol: Peeters. (In French.)
Crystal, David. (2008). A Dictionary of Linguistics and Phonetics. Sixth edition. Malden, Oxford & Carlton: Blackwell Publishing.
Digitalna knjižnica Slovenije [Digital Library of Slovenia]. URL: https://www.dlib.si/ (Accessed: 02.05.2021).
eSSKJ: Slovar slovenskega knjižnega jezika. (2016–). [eSSKJ: Dictionary of the Slovenian Standard Language]. URL: www.fran.si (Accessed: 05.05.2021). (In Slovenian.)
Google Books. URL: https://books.google.com/?hl=en (Accessed: 02.05.2021).
Grammis. Grammatisches Informationssystem [Grammis. Grammatical Information System]. URL: https://grammis.ids-mannheim.de/ (Accessed: 27.09.2021). (In German.)
Greenberg, Marc L. (2008). A short reference grammar of Slovene. Munich: LINCOM publishers.
Gutsman, Ožbalt. (1789). Deutsch-windisches Wörterbuch: mit einer Sammlung der verdeutschten windischen Stammwörter, und einiger vorzüglichern abstammenden Wörter [German-Slovenian Dictionary: with a Collection of Germanized Slovenian Root Words and Some Excellent Derived Words]. Klagenfurt: Ignaz Aloys edlen von Kleinmayer. URL: http://www.dlib.si/details/URN:NBN:SI:DOC-9OBJDLIF (Accessed: 02.05.2021). (In German.)
Haßler, Gerda, Neis, Cordula. (2009). Lexikon sprachtheoretischer Grundbegriffe des 17. und 18. Jahrhunderts, Band 1 & 2 [Lexicon of Essential Linguistic Theory Concepts of the 17th and 18th Centuries, Vol. 1 & 2]. Berlin, New York: Walter de Gruyter. (In German.)
Herrity, Peter. (2016). Slovene: A Comprehensive Grammar. 2nd edition. London, New York: Routledge.
Internet Archive. URL: https://archive.org/ (Accessed: 05.05.2021).
Jedlička, Alois. (Ed.). (1977/1979). Slovník slovanské lingvistické terminologije = Slovarʹ slavjanskoj lingvističeskoj terminologii [Dictionary of slavonic linguistic terminology]. Prague: Academia.
ISO 1087-1:2000(E/F). International Standard. Terminology work – Vocabulary – Part 1: Theory and application. (2000). URL: ISO - ISO 1087-1:2000 - Terminology work — Vocabulary — Part 1: Theory and application (Accessed: 21.10.2019).
Janežič, Anton. (1863). Slovenska slovnica za domačo in šolsko rabo [Slovenian Grammar for Use at Home and in Schools]. Klagenfurt: Janez Leon. URL: https://books.google.si/books?id=_PA9AAAAYAAJ&pg=PP1#v=onepage&q&f=false (Accessed: 05.05.2021). (In Slovenian.)
Legan Ravnikar, Andreja. (2015). Valentin Vodnik. Piſmenoſt ali Gramatika sa Perve Shole 1811. In: Ahačič, Kozma. (Ed.). Slovenske slovnice in pravopisi [Valentin Vodnik. Grammar for Primary Schools 1811. In: Slovenian Grammars and Normative Guides]. Ljubljana: Založba ZRC, ZRC SAZU. URL: https://www.fran.si/slovnice-in-pravopisi/11/1811-vodnik (Accessed: 05.05.2021). (In Slovenian.)
Lewandowski, Theodor. (1979). Linguistisches Wörterbuch [Linguistic Dictionary]. Heidelberg: Quelle & Meyer. (In German.)
Lomonosov, Mikhail Vasilyevich. (1755). Rossijskaja grammatika [Russian Grammar]. Saint Petersburg: Imperial Academy of Sciences. URL: https://www.prlib.ru/en/node/442169 (Accessed: 05.05.2021). (In Russian.)
Merše, Majda, Novak, France. (2001). Slovar jezika slovenskih protestantskih piscev 16. stoletja: poskusni snopič [Dictionary of the Slovenian 16th-Century Literary Language: Sample Volume]. Ljubljana: Založba ZRC, ZRC SAZU. (In Slovenian.)
Palumbo, Giuseppe. (2009). Key Terms in Translation Studies. London, New York: Continuum International Publishing Group.
Pleteršnik, Maks. ([1894/1895] 2014). Slovensko-nemški slovar [Slovenian-German Dictionary]. Ljubljana: Založba ZRC, Znanstvenoraziskovalni center SAZU. URL: www.fran.si (Accessed: 02.05.2021). (In Slovenian.)
Rey-Debove, Josette. (1997). Le métalangage : étude linguistique du discours sur le langage [Metalanguage: Linguistic Study of the Discourse on Language]. Paris: Armand Colin. (In French.)
Rotar, Janez. (1958). Naše jezikovno izrazje. Jezik in slovstvo 4/2–3 [Our Linguistic Terminology. Language and Literature 4/2−3]. 37-41, 78-81. (In Slovenian.)
Sicherl, Eva, Žele, Andreja. (2015). Slovensko-angleški glosar jezikoslovnega izrazja [Slovenian-English Glossary of Linguistic Terminology]. Kamnik: Amebis; Ljubljana: Znanstvena založba Filozofske fakultete. URL: https://www.termania.net/slovarji/82/slovensko-angleski-glosar-jezikoslovnega-izrazja (Accessed: 02.05.2021). (In Slovenian.)
Simeon, Rikard. (1969). Enciklopedijski rječnik lingvističkih naziva: na 8 jezika hrvatsko-srpski, latinski, ruski, njemački, engleski, francuski, talijanski, španjolski [Encyclopedic Dictionary of Linguistic Terms: in 8 languages Serbo-Croatian, Latin, Russian, German, English, French, Italian, Spanish]. Zagreb: Matica. (In Croatian.)
Slovarček jezikoslovnega izrazja [Glossary of Linguistic Terminology]. (1973). (In Slovenian.)
Slovenski pravopis. Pravila [Slovenian Normative Guide. Rules]. (1990). Ljubljana: Državna založba Slovenije. (In Slovenian.)
Slovenski pravopis [Slovenian Normative Guide]. (2014). URL: www.fran.si, (Accessed: 05.05.2021). (In Slovenian.)
Snoj, Marko. (2015). Slovenski etimološki slovar. Tretja izdaja [Slovenian Etymological Dictionary. Third edition]. Ljubljana: Založba ZRC, Znanstvenoraziskovalnicenter SAZU. URL: www.fran.si (Accessed: 06.05.2021). (In Slovenian.)
SSKJ2 = Slovar slovenskega knjižnega jezika, druga, dopolnjena in deloma prenovljena izdaja [Dictionary of the Slovenian Standard Language, Second, Expanded and Partly Renewed Edition]. URL: www.fran.si (Accessed: 05.05.2021). (In Slovenian.)
Šuman, Josip. (1884). Slovenska slovnica za srednje šole [Slovenian Grammar for Secondary Schools]. Klagenfurt: tiskarna Družbe sv. Mohora. URL: http://www.dlib.si/?URN=URN:NBN:SI:DOC-GTGYH0QY (Accessed: 05.05.2021). (In Slovenian.)
Toporišič, Jože. (1986). Izrazjetvorje ob primeru slovenskega jezikoslovnega izrazja. In: Vidovič Muha, Ada. (Ed.). Simpozij Slovenski jezik v znanosti 1 [Term Formation: The Case of Slovenian Linguistic Terminology. In: Symposium Slovene in Science 1]. Ljubljana: Filozofska fakulteta, Znanstveni inštitut. 113-131. (In Slovenian.)
Toporišič, Jože. (1992). Enciklopedija slovenskega jezika [Encyclopedia of the Slovenian Language]. Ljubljana: Cankarjeva založba. (In Slovenian.)
Trojar, Mitja. (2017). Development of Slovenian Linguistic Terminology in Slovenian Grammars in the 18th and 19th Centuries: PhD thesis. Nova Gorica: University of Nova Gorica. URL: http://repozitorij.ung.si/IzpisGradiva.php?id=3329&lang=eng (Accessed: 05.05.2021).
Vodnik, Valentin. (1811). Piſmenoſt ali Gramatika sa Perve Shole [Grammar for Primary Schools]. Ljubljana: Leopold Eger. URL: http://www.dlib.si/?URN=URN:NBN:SI:DOC-DU5DNOB1 (Accessed: 02.05.2021). (In Slovenian.)
WorldCat. URL: https://www.worldcat.org/ (Accessed: 05.05.2021).
Zagajšek, Mihael (= Sellenko, Georg). (1791). Slovennska grammatika oder Georg Sellenko’s Wendiſche Sprachlehre in deutſch und wendiſchen Vortrag [Slovenian Grammar or Georg Sellenko’s Grammar in German and Slovenian Renditions]. Celje: Fr. Joſ. Jenko’ſchen Schriften. URL: http://www.dlib.si/?URN=URN:NBN:SI:DOC-16GEKBP8 (Accessed: 05.05.2021). (In Slovenian and German.)
Авторски права (c) 2021 Mitja Trojar
Ова дело е лиценцирано под меѓународната лиценца Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0.
Авторите во списанието претставуваат оригинални дела врз основа на резултатите од сопственото истражување. Лицата кои дале значителен придонес во трудот се наведуваат како коавтори. Заедно со статијата, авторите (и коавторите, доколку ги има) треба да достават пополнет образец за пријава на трудот (Paper Submission Form), со кој се потврдува согласноста на авторот за објавување на трудот.
Списанието прифаќа научни трудови кои претходно не биле објавени. Не се прифаќаат трудови кои во голема мера ги повторуваат претходно објавените трудови на авторите. Повторувањето подразбира и компилација – текст составен од фрагменти од објавена монографија или голем број на претходно објавени статии. Плагијатот не е дозволен, како и прекумерното цитирање на туѓи трудови (една третина или повеќе од целиот труд). Сите цитати, цитирани извадоци и материјали мора да имаат цитирани автори и извори. Ако уделот на туѓиот труд е преголем, се препорачува да се скратат цитатите и да се зголеми обемот на оригиналниот текст.
Авторот треба да ги има сите потребни дозволи за користење на позајмените материјали и материјалите на други автори што ги користи во својот труд (илустрации и слично). Авторот гарантира дека статијата не содржи информации што не подлежат на објавување во отворен печат, вклучувајќи ги и оние што содржат или претставуваат доверливи информации.
Во списокот на литературата се вклучени само делата цитирани во трудот, како и линковите за страниците и изворите од кои е цитирано доколку станува збор за извори од интернет. На авторот му се препорачува да ги наведе во текстот изворите на финансиска поддршка на спроведените истражувања и стипендиите, доколку ги имало. Исто така, може да се изрази благодарност и до колегите кои придонеле или помогнале околу работата на текстот, а кои не се коавтори.
Со доставувањето на ракописот и образецот на апликација до редакцијата, авторот официјално се согласува со објавувањето на неговиот труд во „Филолошки студии“. Авторите се носители на авторски права и ги задржуваат сите права за објавување и користење на статијата. Авторите имаат право да ја повлечат статијата во кое било време до моментот на објавување на сајтот, со тоа што претходно за тоа, по писмен пат, треба да ја известат редакцијата на списанието.
Статиите се објавуваат бесплатно. Содржината е достапна под лиценцијата Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.
Издавачка Етика
Редакција
Сите трудови доставени до Редакцијата ги читаат прво нејзините членови и соработници за да се утврди дали се однесуваат тие на релевантната проблематика и дали одговараат на форматот на списанието. Редакцијата на „Филолошки студии“ гарантира дека разгледувањето на доставените трудови и нивните рецензии не зависат од: комерцијални интереси, пол, националност, верски убедувања, политички ставови и други фактори. Единствениот критериум при изборот е академското ниво на трудот.
Во зависност од рецензијата, статијата може веднаш да се прати за објавување, да биде отфрлена или испратена до авторот за измена и за доработка. Во случај на несогласување со забелешките на рецензентот, авторот има право да ги оправда своите ставови. Доколку од рецензентите се добиени контрадикторни мислења, текстот се упатува на трет рецензент или конечната одлука се заснова на гласање на членовите на Редакцијата, по одделното разгледување.
Рецензенти
Статиите испратени до Редакцијата минуваат процес на двојно анонимно рецензирање. Имињата на рецензентите не треба да му бидат познати на авторот на статијата и обратно. Рокот за рецензирање е три-четири седмици. Рецензентите можат да бидат членови на Редакцијата и автори на списанието што објавувале претходно во него. Онаму каде што е неопходно, за рецензенти се назначуваат специјалисти од други: организации, градови и земји.
Рецензентите треба да бидат специјалисти за предметно-тематската област на која се однесува статијата. Редакцијата треба да спречи каков било судир на интереси во врска со дадениот научен труд и со неговиот автор.
Рецензентот е должен да им обрне внимание на членовите на Редакцијата за секоја суштинска сличност или поистоветување меѓу ракописот што се рецензира и која било друга публикација што му е позната. Рецензентот, исто така, е должен да го држи во тајност трудот што му е доверен, да не го пренесува на трети лица ракописот што му е доверен нему за рецензија и пред објавувањето на публикацијата да не ги објавува информациите содржани во него.
Рецензентите треба да дадат објективна, непристрасна и аргументирана процена на трудот. Забелешките треба да бидат формулирани коректно, така што оценувањето на трудот се однесува само на текстот на статијата и на неговата содржина. Рецензијата треба да биде напишана добронамерно, а наведените забелешки имаат за цел да им помогнат на авторите да ги коригираат утврдените недостатоци и да ја подобрат статијата пред да биде објавена таа на веб-страницата на издавачот и пред да биде достапна за пошироката публика.
