KONCEPTUALIZACIJA MEDKULTURNOSTI V IZBRANIH SODOBNIH SLOVENSKIH ROMANIH
Апстракт
Članek obravnava pojavljanje večkulturnosti, medkulturnosti in Drugega v sodobnih slovenskih romanih Brine Švigelj Mérat/Brine Svit, Erice Johnson Debeljak in Gorana Vojnovića. Romane pisateljice Brine Svit, ki jo je močno zaznamovala selitev iz Slovenije v Francijo, prevevajo občutenja (samo)odtujenosti in/ali eksistencialne negotovosti. Nenehno spopadanje protagonistk z nestabilnostjo lastne dvojne identitete, zapletenostjo medčloveških odnosov in transkulturnim dojemanjem kategorij domovine in tujine evocira vtis avtobiografskosti. Ta nadalje odzvanja v romanesknih pripovedih Erice Johnson Debeljak, zlasti v narativnih prizorih protagonistkine imigracije v Slovenijo in njenega medkulturnega soočenja s slovenskim jezikom, kulturo in drugačnim življenjskim stilom. Pisateljica posebno pozornost namenja kritičnemu reprezentiranju stereotipnega opredeljevanja slovenske družbe do ameriške, zahodnoevropske in jugoslovanske drugosti. Tovrstno odklanjanje (vzhodno)balkanskega Drugega ima v romanih Gorana Vojnovića še pomenljivejši prizvok. Pisatelj je namreč v času svojega bivanja na Fužinah na lastni koži občutil stigmatizacijo fužinskih marginalcev, zaradi česar je v svoje romane vpletel tematizacijo večkulturne fužinske miljejskosti in upodabljanje tamkajšnjih družbenih izobčencev, ki so zaradi svoje dvodomnosti podvrženi neprizanesljivim opazkam dominantne večine, samoodtujevanju, identifikacijskim krizam in težavam pri vzpostavljanju pristnih medsebojnih odnosov. Na podlagi kvalitativne analize izbranih romanov je nadalje mogoče trditi, da ti izkazujejo kritičen odnos do aktualne družbene problematike, pri čemer se medkulturna prehajanja kažejo na več prepletajočih se romanesknih ravneh: na jezikovnoslogovni (vpletanje tujejezičnih prvin), motivno-tematski (tema tujstva, razseljevanja, dvojnih identitet, nestabilnega samoprepoznavanja in večjezičnosti) ter medbesedilni ravni.
Downloads
Референци
o sodobni prozi in o slovenski književnosti v Avstriji. Maribor: FF (Zora, 85).
Fišer, Branka Fišer. 2011. Vpliv slovenske nacionalne osamosvojitve na tipologijo
slovenskega romana. Dušan Pirjevec, slovenska kultura in literarna veda:
zbornik prispevkov s simpozija ob 90. obletnici Dušana Pirjevca. Ur. Seta Knop.
Ljubljana: FF (Acta comparativistica Slovenica, 3). 67–77.
Hladnik, Miran. 2005. Z njihovimi ženskami se poročajte ali soočenje kultur v
slovenskem zgodovinskem romanu. Večkulturnost v slovenskem jeziku,
literaturi in kulturi: zbornik predavanj. Ur. Marko Stabej. Ljubljana: FF (41.
seminar slovenskega jezika, literature in kulture). 11–19.
Johnson Debeljak, Erica. 1999. Tujka v hiši domačinov. Maribor: Obzorja.
Johnson Debeljak, Erica. 2010. Prepovedani kruh: spomini. Ljubljana: Modrijan.
Juvan, Marko. 1994. Iz 80. v 90. leta: slovenska literatura, postmodernizem,
postkomunizem in nacionalna država. Jezik in slovstvo 40/1–2. 25–33.
Juvan, Marko. 2000. Intertekstualnost. Ljubljana: Državna založba Slovenije
(Literarni leksikon, 45).
Lukšič Hacin, Marina. 1999. Multikulturalizem in migracije. Ljubljana: ZRC SAZU.
Pageaux, Daniel-Henri. 2008. Imagološke razprave. Ljubljana: ISH.
Sedmak, Mateja. 2009. Izzivi medkulturnosti. Podobe obmejnosti. Ur. Mateja
Sedmak. Koper: Univerza na Primorskem; Annales. 13–35.
Svit, Brina. 2000. Smrt slovenske primadone. Ljubljana: Mladinska knjiga.
Svit, Brina. 2003. Moreno. Ljubljana: Cankarjeva založba.
Svit, Brina. 2006. Odveč srce. Ljubljana: Cankarjeva založba.
Svit, Brina. 2009. Coco Dias ali Zlata vrata. Ljubljana: Cankarjeva založba.
Strsoglavec, Đurđa. 2010. Kako se govori v sodobni slovenski prozi. Sodobna
slovenska književnost: 1980–2010. Ur. Alojzija Zupan Sosič. Ljubljana: FF
(Obdobja, 29). 311–318.
Šabec, Ksenija. 2007. Kdo je čefur za kranjskega Janeza: stereotipi in kulturne
razlike v sodobnem evropskem kontekstu. Stereotipi v slovenskem jeziku,
literaturi in kulturi: zbornik predavanj. Ur. Irena Novak Popov. Ljubljana: FF
(43. seminar slovenskega jezika literature in kulture). 102–116.
Virk, Tomo. 2007. Primerjalna književnost na prelomu tisočletja: kritični pregled.
Ljubljana: ZRC SAZU.
Vojnović, Goran. 2008. Čefurji raus! Ljubljana: Študentska založba.
Vojnović, Goran. 2012. Jugoslavija, moja dežela. Ljubljana: Študentska založba.
Авторите во списанието претставуваат оригинални дела врз основа на резултатите од сопственото истражување. Лицата кои дале значителен придонес во трудот се наведуваат како коавтори. Заедно со статијата, авторите (и коавторите, доколку ги има) треба да достават пополнет образец за пријава на трудот (Paper Submission Form), со кој се потврдува согласноста на авторот за објавување на трудот.
Списанието прифаќа научни трудови кои претходно не биле објавени. Не се прифаќаат трудови кои во голема мера ги повторуваат претходно објавените трудови на авторите. Повторувањето подразбира и компилација – текст составен од фрагменти од објавена монографија или голем број на претходно објавени статии. Плагијатот не е дозволен, како и прекумерното цитирање на туѓи трудови (една третина или повеќе од целиот труд). Сите цитати, цитирани извадоци и материјали мора да имаат цитирани автори и извори. Ако уделот на туѓиот труд е преголем, се препорачува да се скратат цитатите и да се зголеми обемот на оригиналниот текст.
Авторот треба да ги има сите потребни дозволи за користење на позајмените материјали и материјалите на други автори што ги користи во својот труд (илустрации и слично). Авторот гарантира дека статијата не содржи информации што не подлежат на објавување во отворен печат, вклучувајќи ги и оние што содржат или претставуваат доверливи информации.
Во списокот на литературата се вклучени само делата цитирани во трудот, како и линковите за страниците и изворите од кои е цитирано доколку станува збор за извори од интернет. На авторот му се препорачува да ги наведе во текстот изворите на финансиска поддршка на спроведените истражувања и стипендиите, доколку ги имало. Исто така, може да се изрази благодарност и до колегите кои придонеле или помогнале околу работата на текстот, а кои не се коавтори.
Со доставувањето на ракописот и образецот на апликација до редакцијата, авторот официјално се согласува со објавувањето на неговиот труд во „Филолошки студии“. Авторите се носители на авторски права и ги задржуваат сите права за објавување и користење на статијата. Авторите имаат право да ја повлечат статијата во кое било време до моментот на објавување на сајтот, со тоа што претходно за тоа, по писмен пат, треба да ја известат редакцијата на списанието.
Статиите се објавуваат бесплатно. Содржината е достапна под лиценцијата Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.
Издавачка Етика
Редакција
Сите трудови доставени до Редакцијата ги читаат прво нејзините членови и соработници за да се утврди дали се однесуваат тие на релевантната проблематика и дали одговараат на форматот на списанието. Редакцијата на „Филолошки студии“ гарантира дека разгледувањето на доставените трудови и нивните рецензии не зависат од: комерцијални интереси, пол, националност, верски убедувања, политички ставови и други фактори. Единствениот критериум при изборот е академското ниво на трудот.
Во зависност од рецензијата, статијата може веднаш да се прати за објавување, да биде отфрлена или испратена до авторот за измена и за доработка. Во случај на несогласување со забелешките на рецензентот, авторот има право да ги оправда своите ставови. Доколку од рецензентите се добиени контрадикторни мислења, текстот се упатува на трет рецензент или конечната одлука се заснова на гласање на членовите на Редакцијата, по одделното разгледување.
Рецензенти
Статиите испратени до Редакцијата минуваат процес на двојно анонимно рецензирање. Имињата на рецензентите не треба да му бидат познати на авторот на статијата и обратно. Рокот за рецензирање е три-четири седмици. Рецензентите можат да бидат членови на Редакцијата и автори на списанието што објавувале претходно во него. Онаму каде што е неопходно, за рецензенти се назначуваат специјалисти од други: организации, градови и земји.
Рецензентите треба да бидат специјалисти за предметно-тематската област на која се однесува статијата. Редакцијата треба да спречи каков било судир на интереси во врска со дадениот научен труд и со неговиот автор.
Рецензентот е должен да им обрне внимание на членовите на Редакцијата за секоја суштинска сличност или поистоветување меѓу ракописот што се рецензира и која било друга публикација што му е позната. Рецензентот, исто така, е должен да го држи во тајност трудот што му е доверен, да не го пренесува на трети лица ракописот што му е доверен нему за рецензија и пред објавувањето на публикацијата да не ги објавува информациите содржани во него.
Рецензентите треба да дадат објективна, непристрасна и аргументирана процена на трудот. Забелешките треба да бидат формулирани коректно, така што оценувањето на трудот се однесува само на текстот на статијата и на неговата содржина. Рецензијата треба да биде напишана добронамерно, а наведените забелешки имаат за цел да им помогнат на авторите да ги коригираат утврдените недостатоци и да ја подобрат статијата пред да биде објавена таа на веб-страницата на издавачот и пред да биде достапна за пошироката публика.
