Информациската структура и синтаксата на простата реченица
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Апстракт
Во оваа статија подетално го разгледуваме влијанието на информациската структура (ИС) врз збороредот во стандардниот македонски јазик. За таа цел ги издвојуваме и ги опишуваме главните типови линеаризација на реченичните конституенти во простата реченица според нејзината комуникациска цел. Понудената класификација се заснова врз дискурсно-семантичката опозиција меѓу категоричките и тетичките искази. Речениците што функционираат како категорички искази типично предицираат некое својство за контекстуално познат субјектен референт. Затоа, тие се одликуваат со дводелна ИС тема – рема, што се одразува во прозодијата и во немаркираниот збороред, во кој тематскиот субјект му претходи на предикатот. За разлика од нив, тетичките искази воведуваат нов партиципант во дискурсот (презентатиски конструкции) или соопштуваат за нов настан. Таквата дискурсна функција им наметнува на овие реченици едноделна ИС во која целата реченица претставува рема, што често синтаксички се маркира со инверзија на субјектот и предикатот. Претпоставуваме дека ваквите конструкции содржат имплицитна локативна или темпорална определба (сценска тема). Но, нејзината реализација во иницијална реченична позиција повлекува одредени промени: дводелност на ИС и задолжителна субјектна инверзија.
Downloads
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Copyright © 2014 Blaže Koneski Faculty of Philology, Skopje
Journal of Contemporary Philology (JCP)
Современа филологија
Референци
Бужаровска, Е., Митковска, Л., Киркова-Наскова, А. (2019). Збороредот во простата реченица: инверзија на субјект и предикат. Современа филологија, 2 (2): 7–25.
Иванова, Е. Ю. (2015). Aртиклевая маркиранность имменых групп как средство оформления коммуникативных стретегий говорящего в болгарском языке. Во Е. А. Лютикова, А. В. Циммерлинг, М. Б. Коношенко (ред.). Типология морфоситаксичских параметров, 90–114. Московский педагогический государственный университет: Москва.
Минова-Ѓуркова, Л. (1994). Синтакса на македонскиот стандарден јазик. Скопје: Радинг.
Падучева, Е. (2016). Коммуникативная структура и линейно-акцентные преобразования предложения. Во А. В. Циммерлинг, Е. А. Лютикова (ред.). Архитектура клаузы в параметрических моделях, 25–75. Москва: Языки славянской культуры.
Циммерлинг, А.В. (2016). Линейно-акцентная грамматика и коммуникативно нерасчлененные предложения в русском языке. Во А. В. Циммерлинг, Е. А. Лютикова (ред.). Архитектура клаузы в параметрических моделях, 76–103. Москва: Языки славянской культуры.
Bentley, D., Ciconte, F. M. and Cruschina S. (2015). Locatives in Romance dialects of Italy. Oxford: Oxford University Press.
Comrie, B. (1989). Language Universals and Linguistic Typology. Chicago: University of Chicago Press.
Chafe, W. L. (1976). Givenness, contrastiveness, definiteness, subjects, topics, and point of view. In C. N. Li (ed.). Subject and topic, 27–55. New York: New York Academic Press.
Comrie, B. (1989). Language Universals and Language Typology. Oxford: Blackwell.
Dik, S. C. (1989). The theory of functional grammar. Dordrecht: Foris Publications.
Erteschik-Shir, N. (1999). Focus structure and scope. Grammar of focus. In G. Rebuschi and L. Tuller (eds.). 119–150. Amsterdam: John Benjamins.
Erteschik-Shir, N. (2007). Information Structure: The Syntax-Discourse Interface. Oxford: Oxford University Press.
Downing, A. and Locke, P. (2006). English Grammar: A University Course. New York: Routledge.
Fiedler, I. and Schwarz, A. (2010). Introduction. In I. Fiedler and A. Schwarz (eds.). The expression of information structure: A documentation of its diversity across Africa, 7–9. Amsterdam: John Benjamins.
Givón, T. (1983). Topic continuity and word-order pragmatics in Ute. In T. Givón (ed.). Topic continuity in discourse, 145–195. Amsterdam: John Benjamins.
Gundel, J. K., Hedberg, N. and Zacharski, R. (1993). Cognitive Status and the Form of Referring Expressions in Discourse. Language, 2: 274–307.
Halliday, K. A. M. (1967). Notes on Transitivity and Theme in English. Journal of Linguistics, 3 (1): 37–81.
Lahousse, К. (2007). Implicit stage topics. A case study in French. Discours 1:1–23.
Lambrecht, K. (1994). Information structure and sentence form: topic, focus, and the mental representation of discourse referents. Cambridge: Cambridge University Press.
Prince, E. P. (1992). The ZPG letter: Subjects, definiteness, and information-status. In W. C. Mann and S. A. Thompson (еds.). Discourse Description: Diverse linguistic analyses of a fund-raising text, 295–326. Amsterdam: John Benjamins.
Runge, S. E. (2006). A Discourse-Functional Description of Participant Reference in Biblical Hebrew Narrative. PhD dissertation. University of Stellenbosch.
Rutherford, W. E. (1989). Interlanguage and pragmatic word order. In S. M. Gass and J. Schachter (eds.), Linguistic perspectives in second language acquisition, 163–182. Cambridge: Cambridge University Press.
Sasse, H-J. (1987). The Thetic/Categorial Distinction Revisited. Linguistics, 25: 511–580.
Sasse, H-J. (2006). Theticity. In G. Bernini and M. L. Schwarz (eds.), Pragmatic Organization of Discourse in the Languages of Europe, 255–308. Berlin: de Gruyter.
Schwarz, A. (2010). Discourse principles in grammar: The thetic/categorical dichotomy. In: Proceedings of the Tropics of the Imagination Conference, 2 November 2009, James Cook University, Cairns.
Teixeira, J. (2016). Locative Inversion and Stage Topics: A Cross-Linguistic Study. Discours, 19: 1–28.
Ward, G., Birner, B. J. and Huddleston, R. (2002). Information packaging. In Huddleston, R. and G.K. Pullum, The Cambridge Grammar of the English Language, 1363–1447. Cambridge: Cambridge University Press.