UGROŽAVANJE PRIRODE I KULTURE KAO IZAZOV ZA BIOETIKU I MULTIKULTURALIZAM
Апстракт
The globally ruling techno-scientific-economic-political complex has been equally and similarly endangering both "first nature" (i.e. bios and physis) and "second nature" (i.e. human culture in the widest sense). An integrative approach to the key problems of today’s world requires that, in terms of their subject, we regard these two fields jointly while appreciating their heterogeneity. Methodologically speaking, it requires that we develop pluriperspectivism. Bioethics and multiculturalism meet at both levels. Accordingly, following an analysis of the techno-scientific-economicpolitical matrix, this paper discusses the interrelations between bioethics and multiculturalism so as to show that only an integrative and pluriperspectival approach enables us to detect, articulate and solve the problems that issue from the radical endangerment of both nature and culture. Special attention is given to some of Vandan Shiva’s works, which are useful for recognising the nature and global dimensions of the said problems, as well as the Lošinj Declaration of Biotic Sovereignty (2004), which represents a solid conceptual basis for the protection of "biocultural sovereignty" and "biocultural rights".
Downloads
Референци
Pergamena.
Čović, Ante. 2005. Bioethik unter den Bedingungen des Postkommunismus –
Fallbeispiel Kroatien. U: Ante Čović / Thomas Sören Hoffmann (ur.), Bioethik und
kulturelle Pluralität / Bioethics and Cultural Plurality, Sankt Augustin: Academia
Verlag, str. 148-172.
Čović, Ante / Hoffmann, Thomas Sören. (ur.) 2005. Bioethik und kulturelle
Pluralitat. Die südosteuropäische Perspektive / Bioethics and Cultural Plurality. The
Southeast European Perspective. Sankt Augustin: Academia Verlag.
Čović, Ante / Hoffmann, Thomas Sören. (ur.) 2007. Integrative Bioethik. Beiträge
des 1. Südosteuropäischen Bioethik-Forums, Mali Lošinj 2005 / Integrative Bioethics. Proceedings of the 1st Southeast European Bioethics Forum, Mali Lošinj
2005. Sankt Augustin: Academia Verlag.
Deklaracija o biotičkom suverenitetu (2004).
http://damp.nsk.hr/arhiva/vol1/600/2549/www.zeleni.hr/gmo/dok/Losinjska_deklara
cija.doc
Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. 1966. Vorlesungen über die Philosophie der
Weltgeschichte, sv. I: Die Vernunft in der Geschichte (1830). Hamburg: Felix
Meiner.
Marjanić, Suzana / Zaradija Kiš, Patricija. (ur.) 2007. Kulturni bestijarij. Zagreb:
Institut za etnologiju i folkloristiku – Hrvatska sveučilišna naklada.
Naess, Arne. 2005. Culture and Environment. The Trumpeter. 21 (1). 53-58.
Potter, Van Rensselaer. 1988. Global Bioethics. Building on the Leopold Legacy.
East Lansing. Michigan State University Press.
Shiva, Vandana. 2006a. Ratovi za vodu. Privatizacija, zagađivanje i profit. Zagreb:
DAF.
Shiva, Vandana. 2006b. Biopiratstvo. Krađa prirode i znanja. Zagreb: DAF.
Valjan, Velimir. (ur.) 2007. Integrativna bioetika i izazovi suvremene civilizacije.
Sarajevo: Bioetičko društvo u Bosni i Hercegovini.
Visković, Nikola. 1996. Životinja i čovjek. Prilog kulturnoj zoologiji. Split:
Književni krug.
Visković, Nikola. 2001. Stablo i čovjek. Prilog kulturnoj botanici. Zagreb: Izdanja
Antibarbarus.
Авторите во списанието претставуваат оригинални дела врз основа на резултатите од сопственото истражување. Лицата кои дале значителен придонес во трудот се наведуваат како коавтори. Заедно со статијата, авторите (и коавторите, доколку ги има) треба да достават пополнет образец за пријава на трудот (Paper Submission Form), со кој се потврдува согласноста на авторот за објавување на трудот.
Списанието прифаќа научни трудови кои претходно не биле објавени. Не се прифаќаат трудови кои во голема мера ги повторуваат претходно објавените трудови на авторите. Повторувањето подразбира и компилација – текст составен од фрагменти од објавена монографија или голем број на претходно објавени статии. Плагијатот не е дозволен, како и прекумерното цитирање на туѓи трудови (една третина или повеќе од целиот труд). Сите цитати, цитирани извадоци и материјали мора да имаат цитирани автори и извори. Ако уделот на туѓиот труд е преголем, се препорачува да се скратат цитатите и да се зголеми обемот на оригиналниот текст.
Авторот треба да ги има сите потребни дозволи за користење на позајмените материјали и материјалите на други автори што ги користи во својот труд (илустрации и слично). Авторот гарантира дека статијата не содржи информации што не подлежат на објавување во отворен печат, вклучувајќи ги и оние што содржат или претставуваат доверливи информации.
Во списокот на литературата се вклучени само делата цитирани во трудот, како и линковите за страниците и изворите од кои е цитирано доколку станува збор за извори од интернет. На авторот му се препорачува да ги наведе во текстот изворите на финансиска поддршка на спроведените истражувања и стипендиите, доколку ги имало. Исто така, може да се изрази благодарност и до колегите кои придонеле или помогнале околу работата на текстот, а кои не се коавтори.
Со доставувањето на ракописот и образецот на апликација до редакцијата, авторот официјално се согласува со објавувањето на неговиот труд во „Филолошки студии“. Авторите се носители на авторски права и ги задржуваат сите права за објавување и користење на статијата. Авторите имаат право да ја повлечат статијата во кое било време до моментот на објавување на сајтот, со тоа што претходно за тоа, по писмен пат, треба да ја известат редакцијата на списанието.
Статиите се објавуваат бесплатно. Содржината е достапна под лиценцијата Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.
Издавачка Етика
Редакција
Сите трудови доставени до Редакцијата ги читаат прво нејзините членови и соработници за да се утврди дали се однесуваат тие на релевантната проблематика и дали одговараат на форматот на списанието. Редакцијата на „Филолошки студии“ гарантира дека разгледувањето на доставените трудови и нивните рецензии не зависат од: комерцијални интереси, пол, националност, верски убедувања, политички ставови и други фактори. Единствениот критериум при изборот е академското ниво на трудот.
Во зависност од рецензијата, статијата може веднаш да се прати за објавување, да биде отфрлена или испратена до авторот за измена и за доработка. Во случај на несогласување со забелешките на рецензентот, авторот има право да ги оправда своите ставови. Доколку од рецензентите се добиени контрадикторни мислења, текстот се упатува на трет рецензент или конечната одлука се заснова на гласање на членовите на Редакцијата, по одделното разгледување.
Рецензенти
Статиите испратени до Редакцијата минуваат процес на двојно анонимно рецензирање. Имињата на рецензентите не треба да му бидат познати на авторот на статијата и обратно. Рокот за рецензирање е три-четири седмици. Рецензентите можат да бидат членови на Редакцијата и автори на списанието што објавувале претходно во него. Онаму каде што е неопходно, за рецензенти се назначуваат специјалисти од други: организации, градови и земји.
Рецензентите треба да бидат специјалисти за предметно-тематската област на која се однесува статијата. Редакцијата треба да спречи каков било судир на интереси во врска со дадениот научен труд и со неговиот автор.
Рецензентот е должен да им обрне внимание на членовите на Редакцијата за секоја суштинска сличност или поистоветување меѓу ракописот што се рецензира и која било друга публикација што му е позната. Рецензентот, исто така, е должен да го држи во тајност трудот што му е доверен, да не го пренесува на трети лица ракописот што му е доверен нему за рецензија и пред објавувањето на публикацијата да не ги објавува информациите содржани во него.
Рецензентите треба да дадат објективна, непристрасна и аргументирана процена на трудот. Забелешките треба да бидат формулирани коректно, така што оценувањето на трудот се однесува само на текстот на статијата и на неговата содржина. Рецензијата треба да биде напишана добронамерно, а наведените забелешки имаат за цел да им помогнат на авторите да ги коригираат утврдените недостатоци и да ја подобрат статијата пред да биде објавена таа на веб-страницата на издавачот и пред да биде достапна за пошироката публика.