СЕМАНТИКА И ДИСТРИБУЦИЈА НА ПРЕФИКСИТЕ ВО ЛИМИТАТИВНАТА ВИДСКА КОНФИГУРАЦИЈА ВО МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК
Апстракт
Лимитативноста е сложен глаголски вид кој содржи две видски вредности: доминантен моментен вид и подреден континуативен вид. Овие две видски вредности во македонскиот јазик можат да се појават како составни елементи на сложениот лимитативен вид уште во коренот на зборот, при што доминантниот моментен вид е изразен во афиксот или во синтаксичкото окружение. Во овој труд ќе ги разгледаме семантиката и дистрибуцијата на моментните префикси кои учествуваат во структурата: моментен префикс + корен со континуативна доминанта (прост континуативен вид или сложен глаголски вид со континуативна доминанта: теличен, хабитуален и мултипликативен). Префикси кои учествуваат во овие образувања во македонскиот јазик се: дo-, зa-, из-, од-, пo-, прe-, при-, прo- и раз-. Овие префикси ја означуваат десната граница на времетраењето на настанот изразен во коренската морфема и можат да бидат семантички определени во зависност од типот на лимитација што го воведуваат. Најкарактеристичен за лимитативната видска конфигурација, односно префикс со најширок опсег на дистрибуција, е префиксот пo-, додека префиксот раз- е со најограничена дистрибуција.
Downloads
Референци
Grickat, Irena. 1966-1967. Prefiksacija kao sredstvo gramatičke (čiste) perfektizacije. In Južnoslovenski filolog XXVII, 1-2: Beograd. 185-223.
Grubor. Ðuro. 1953. Aspektna značenja. Zagreb: Rad.
Gžegorčikova, Renata. 1997. Kategorija vida i semantičeskie klassy glagolov. In Trudy aspektologičeskogo seminara Filologičeskogo fakul’teta MGU im. M. V. Lomonosova, II: Moskva. 155-156.
Karolak, Stanisław. 1996. O semantyce aspektu (w dwudziestą rocznicę publikacji rozprawy F. Antinucciego i L. Gebert “Semantyka aspektu czasow¬nikowego”). Bulletin de la Société polonaise de linguistique LII: Kraków. 9-56.
Karolak, Stanisław. Mirkulovska, Milica. 2000. Inhoativna vidska konfiguracija vo makedonskiot jazik. Slavia meridionalis, 3.
Karolak. Stanislav. 2005. Semantika i struktura na glagolskiot vid vo makedonskiot jazik. Skopje: Filološki fakultet “Blaže Koneski”.
Koneski. Blaže. 1996. Gramatika na makedonskiot literaturen jazik. Skopje: Detska radost.
Koneski. Kiril. 1995. Zboroobrazuvanjeto vo sovremeniot makedonski jazik. Skopje: Bona.
Macedonian Language Dictionary – Tolkoven rečnik na makedonskiot jazik I-VI. 2003-2014. Skopje: Institut za makedonski jazik “Krste Misirkov”.
Padučeva. Elena Viktorovna. 1996. Semantičeskie issledovanija. Semantika vremeni i vida v russkom jazyke. Semantika narrativa. Moskva: Škola 'Jazyki russkoj kul'tury'.
Panovska-Dimkova. Iskra. 2003. Limitativnata vidska konfiguracija vo makedonskiot jazik. Skopje: 3D-Proekt studio.
Piernikarski. Cezar. 1969. Typy opozycji aspektowych czasownika polskiego na tle słowiańskim. Wrocław: Zakład Narodowy im. Osslińskich.
Piernikarski. Cezar. 1975. Czasowniki s prefiksem po- w języku polskim i czeskim. Warszawa: PWN.
Spasov, Ljudmil. 1997. Definicii na vidskite (aspektnite) konfiguracii vo makedonskiot jazik. In Predvanja na XXIX meǵunaroden SMJLK: Skopje. 31-36.
Spasov. Ljudmil. 2011. Rezultativna vidska (aspektna) konfiguracija na glagolite vo makedonskiot jazik. Skopje: Univerzitet “Sv. Kiril i Metodij” – Skopje, Filološki fakultet “Blaže Koneski”.
Ugrinova-Skalovska. Radmila. 1960. Značenjata na glagolskite prefiksi vo makedonskiot jazik. Skopje: Institut za majkedonski jazik.
Авторите во списанието претставуваат оригинални дела врз основа на резултатите од сопственото истражување. Лицата кои дале значителен придонес во трудот се наведуваат како коавтори. Заедно со статијата, авторите (и коавторите, доколку ги има) треба да достават пополнет образец за пријава на трудот (Paper Submission Form), со кој се потврдува согласноста на авторот за објавување на трудот.
Списанието прифаќа научни трудови кои претходно не биле објавени. Не се прифаќаат трудови кои во голема мера ги повторуваат претходно објавените трудови на авторите. Повторувањето подразбира и компилација – текст составен од фрагменти од објавена монографија или голем број на претходно објавени статии. Плагијатот не е дозволен, како и прекумерното цитирање на туѓи трудови (една третина или повеќе од целиот труд). Сите цитати, цитирани извадоци и материјали мора да имаат цитирани автори и извори. Ако уделот на туѓиот труд е преголем, се препорачува да се скратат цитатите и да се зголеми обемот на оригиналниот текст.
Авторот треба да ги има сите потребни дозволи за користење на позајмените материјали и материјалите на други автори што ги користи во својот труд (илустрации и слично). Авторот гарантира дека статијата не содржи информации што не подлежат на објавување во отворен печат, вклучувајќи ги и оние што содржат или претставуваат доверливи информации.
Во списокот на литературата се вклучени само делата цитирани во трудот, како и линковите за страниците и изворите од кои е цитирано доколку станува збор за извори од интернет. На авторот му се препорачува да ги наведе во текстот изворите на финансиска поддршка на спроведените истражувања и стипендиите, доколку ги имало. Исто така, може да се изрази благодарност и до колегите кои придонеле или помогнале околу работата на текстот, а кои не се коавтори.
Со доставувањето на ракописот и образецот на апликација до редакцијата, авторот официјално се согласува со објавувањето на неговиот труд во „Филолошки студии“. Авторите се носители на авторски права и ги задржуваат сите права за објавување и користење на статијата. Авторите имаат право да ја повлечат статијата во кое било време до моментот на објавување на сајтот, со тоа што претходно за тоа, по писмен пат, треба да ја известат редакцијата на списанието.
Статиите се објавуваат бесплатно. Содржината е достапна под лиценцијата Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.
Издавачка Етика
Редакција
Сите трудови доставени до Редакцијата ги читаат прво нејзините членови и соработници за да се утврди дали се однесуваат тие на релевантната проблематика и дали одговараат на форматот на списанието. Редакцијата на „Филолошки студии“ гарантира дека разгледувањето на доставените трудови и нивните рецензии не зависат од: комерцијални интереси, пол, националност, верски убедувања, политички ставови и други фактори. Единствениот критериум при изборот е академското ниво на трудот.
Во зависност од рецензијата, статијата може веднаш да се прати за објавување, да биде отфрлена или испратена до авторот за измена и за доработка. Во случај на несогласување со забелешките на рецензентот, авторот има право да ги оправда своите ставови. Доколку од рецензентите се добиени контрадикторни мислења, текстот се упатува на трет рецензент или конечната одлука се заснова на гласање на членовите на Редакцијата, по одделното разгледување.
Рецензенти
Статиите испратени до Редакцијата минуваат процес на двојно анонимно рецензирање. Имињата на рецензентите не треба да му бидат познати на авторот на статијата и обратно. Рокот за рецензирање е три-четири седмици. Рецензентите можат да бидат членови на Редакцијата и автори на списанието што објавувале претходно во него. Онаму каде што е неопходно, за рецензенти се назначуваат специјалисти од други: организации, градови и земји.
Рецензентите треба да бидат специјалисти за предметно-тематската област на која се однесува статијата. Редакцијата треба да спречи каков било судир на интереси во врска со дадениот научен труд и со неговиот автор.
Рецензентот е должен да им обрне внимание на членовите на Редакцијата за секоја суштинска сличност или поистоветување меѓу ракописот што се рецензира и која било друга публикација што му е позната. Рецензентот, исто така, е должен да го држи во тајност трудот што му е доверен, да не го пренесува на трети лица ракописот што му е доверен нему за рецензија и пред објавувањето на публикацијата да не ги објавува информациите содржани во него.
Рецензентите треба да дадат објективна, непристрасна и аргументирана процена на трудот. Забелешките треба да бидат формулирани коректно, така што оценувањето на трудот се однесува само на текстот на статијата и на неговата содржина. Рецензијата треба да биде напишана добронамерно, а наведените забелешки имаат за цел да им помогнат на авторите да ги коригираат утврдените недостатоци и да ја подобрат статијата пред да биде објавена таа на веб-страницата на издавачот и пред да биде достапна за пошироката публика.
