ЕСХАТОЛОШКА НОСТАЛГИЈА У ПРОЗИ ВЛАДАНА ДОБРИВОЈЕВИЋА
Апстракт
Носталгија је кључна реч романескног опуса Владана Добривојевића и у намери да покажемо њену природу – носталгија за „основним стањем“, како је о примордијалном, али највишем поретку људске егзистенције писао Б. Хамваш, односно за Богочовеком, што је и одређује као есхатолошку носталгију – изабрали смо обимом невелику књигу Одатле долазе анђели: источни родослов (2019), која нам омогућава да о централним проблемима овог изразито кохерентног опуса говоримо по принципу синегдохе. Одатле долазе анђели је збирка састављена од десет прича које су у пишчевој енциклопедијски заснованој трилогији Сан водосликара (1994–1997) формирале уметнути роман и садржи кључне идеје Сна водосликара, као и друга својства парадигматична за пишчев опус. Полазећи од тумачења која носталгију повезују са идеалом, а не са прошлошћу, што је типично за поему 18. века, показујемо да је носталгична идеализација обележје Добривојевићевих романа, чији су протагонисти вођени жудњом за веродостојном егзистенцијом. Носталгија за оним чега нема, а морало би постојати (еталон јасних, трајних и неупитних естетских и етичких, односно јеванђеоских вредности), основна је мотивација духовних путовања његових јунака, који спознају небеско порекло људске расе, те остварују христолике подвиге и досежу пуноћу свог космичког статуса. Стога се и наратив повратка у Добривојевићевој прози везује за мотив заједничког, изгубљеног дома људског рода. Есхатолошка носталгија – централно искуство јунака у Одатле долазе анђели – примарно је одређена начином живота усмереним ка Богочовечанском назначењу, које је човеку дато на почетку. Литургијски карактер романа у коме је заступљена теолошка онтологија објашњавамо свечаном језичком стилизацијом и поетиком иконописања.
Downloads
Референци
Извори
Добривојевић, Владан. (2019). Одатле долазе анђели. [Where Angels Come From: The Eastern Genealogy] Београд: Чигоја штампа. (In Serbian.)
Dobrivojević, Vladan (1995–1997). San vodoslikara I–III: Majstor senki, Podražavanje Sunca, U Sinu Božjem. Beograd: Rad. [The Waterpainter’s Dream: The Master of Shadows, Imitating the Sun, In the Son of God]. (In Serbian.)
Литература/ References
Ђаковац, Александар. (2007). „Велики кападокијски оци и њихово богословље личности“. [The Cappadocian Fathers and Their Theology of Personality]. Видослав, 187-214. Доступно на: URL: http://www.academia.edu/8196771 (датум приступа 15. јун 2017). (In Serbian.)
Јевтић, Атанасије. (1989). Трагање за Христом. [Searching for Christ].Београд: Храст. (In Serbian.)
Нови завјет. [New Testament]. Прев. Вук Стеф. Караџић. Београд: Југословенско библијско друштво (In Serbian.)
Хамваш, Бела. (1999). Хришћанство: Scientia sacra II. [Christianity: Scientia sacra II]. Београд: Дерета. (In Serbian.)
Ћулибрк, Јован. (Б. г.) „О музици и васпитању: један оглед.“ [On Music and Upbringing: An Essay] URL: https://www.rastko.rs/bogoslovlje/jculibrk-muzika-i-vaspitanje.html (датум приступа: 6. 3. 2020). (In Serbian.)
Asunto, Rozario. (1975). Teorija o lepom u srednjem veku [Trans. from Assunto, Rosario (1962). Die Theorie des Schönen im Mittelalter]. Beograd: SKZ. (In Serbian)
Berđajev, Nikolaj. (1982). Nova religijska svest i društvena stvarnost. [Trans. from Бердяев, Николай. (1907). Новое религиозное сознание и социальная реальность]. Beograd, Ljubljana: OOUR Izdavačko publicistička delatnost, Partizanska knjiga. (In Serbian)
Fraj, Nortrop. (1985). Veliki kod(eks). [Trans. from Frye, Northrop. (1981). The Grate Code]. Beograd: Prosveta (In Serbian)
Hemmings, Robert. (2008). Modern nostalgia: Siegfried Sasson, Trauma and the Second World War. Edinburgh: Edinburgh University Press. [Hemings, Robert. (2008). Moderna nostalgija: Zigfrid Sason, trauma i Drugi svetski rat. Edinburg: Edinburg juniverziti pres. ] (In English)
Santesso, Aaron. (2006). A Careful Longing: the poetics and problems of Nostalgia. New York: Rosemont Publishing. [Santeso, Aron. (2006). Brižljiva žudnja: poetika i problem nostalgije. Njujork: Rozemont Pablišing]. (In English)
Su, John. (2005). Ethics and nostalgia in the contemporary novel. Cambridge: Cambridge University Press. [Sju, Džon. (2005). Etika i nostalgija u savremenom romanu. Kembridž: Kembridž juniverziti pres]. (In English)]
Trigg, Dylan. (2006). The Aesthetics of Decay: Nothingness, Nostalgia, and the Absence of Reason. New York: Peter Lang Publishing, Inc. [Trig, Dilan. (2006). Estetika truleži: ništa, nostalgija i odsustvo razloga. Njujork: Piter Lang pablišing]. (In English)
Авторски права (c) 2020 Jasmina M. Ahmetagić
Ова дело е лиценцирано под меѓународната лиценца Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0.
Авторите во списанието претставуваат оригинални дела врз основа на резултатите од сопственото истражување. Лицата кои дале значителен придонес во трудот се наведуваат како коавтори. Заедно со статијата, авторите (и коавторите, доколку ги има) треба да достават пополнет образец за пријава на трудот (Paper Submission Form), со кој се потврдува согласноста на авторот за објавување на трудот.
Списанието прифаќа научни трудови кои претходно не биле објавени. Не се прифаќаат трудови кои во голема мера ги повторуваат претходно објавените трудови на авторите. Повторувањето подразбира и компилација – текст составен од фрагменти од објавена монографија или голем број на претходно објавени статии. Плагијатот не е дозволен, како и прекумерното цитирање на туѓи трудови (една третина или повеќе од целиот труд). Сите цитати, цитирани извадоци и материјали мора да имаат цитирани автори и извори. Ако уделот на туѓиот труд е преголем, се препорачува да се скратат цитатите и да се зголеми обемот на оригиналниот текст.
Авторот треба да ги има сите потребни дозволи за користење на позајмените материјали и материјалите на други автори што ги користи во својот труд (илустрации и слично). Авторот гарантира дека статијата не содржи информации што не подлежат на објавување во отворен печат, вклучувајќи ги и оние што содржат или претставуваат доверливи информации.
Во списокот на литературата се вклучени само делата цитирани во трудот, како и линковите за страниците и изворите од кои е цитирано доколку станува збор за извори од интернет. На авторот му се препорачува да ги наведе во текстот изворите на финансиска поддршка на спроведените истражувања и стипендиите, доколку ги имало. Исто така, може да се изрази благодарност и до колегите кои придонеле или помогнале околу работата на текстот, а кои не се коавтори.
Со доставувањето на ракописот и образецот на апликација до редакцијата, авторот официјално се согласува со објавувањето на неговиот труд во „Филолошки студии“. Авторите се носители на авторски права и ги задржуваат сите права за објавување и користење на статијата. Авторите имаат право да ја повлечат статијата во кое било време до моментот на објавување на сајтот, со тоа што претходно за тоа, по писмен пат, треба да ја известат редакцијата на списанието.
Статиите се објавуваат бесплатно. Содржината е достапна под лиценцијата Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.
Издавачка Етика
Редакција
Сите трудови доставени до Редакцијата ги читаат прво нејзините членови и соработници за да се утврди дали се однесуваат тие на релевантната проблематика и дали одговараат на форматот на списанието. Редакцијата на „Филолошки студии“ гарантира дека разгледувањето на доставените трудови и нивните рецензии не зависат од: комерцијални интереси, пол, националност, верски убедувања, политички ставови и други фактори. Единствениот критериум при изборот е академското ниво на трудот.
Во зависност од рецензијата, статијата може веднаш да се прати за објавување, да биде отфрлена или испратена до авторот за измена и за доработка. Во случај на несогласување со забелешките на рецензентот, авторот има право да ги оправда своите ставови. Доколку од рецензентите се добиени контрадикторни мислења, текстот се упатува на трет рецензент или конечната одлука се заснова на гласање на членовите на Редакцијата, по одделното разгледување.
Рецензенти
Статиите испратени до Редакцијата минуваат процес на двојно анонимно рецензирање. Имињата на рецензентите не треба да му бидат познати на авторот на статијата и обратно. Рокот за рецензирање е три-четири седмици. Рецензентите можат да бидат членови на Редакцијата и автори на списанието што објавувале претходно во него. Онаму каде што е неопходно, за рецензенти се назначуваат специјалисти од други: организации, градови и земји.
Рецензентите треба да бидат специјалисти за предметно-тематската област на која се однесува статијата. Редакцијата треба да спречи каков било судир на интереси во врска со дадениот научен труд и со неговиот автор.
Рецензентот е должен да им обрне внимание на членовите на Редакцијата за секоја суштинска сличност или поистоветување меѓу ракописот што се рецензира и која било друга публикација што му е позната. Рецензентот, исто така, е должен да го држи во тајност трудот што му е доверен, да не го пренесува на трети лица ракописот што му е доверен нему за рецензија и пред објавувањето на публикацијата да не ги објавува информациите содржани во него.
Рецензентите треба да дадат објективна, непристрасна и аргументирана процена на трудот. Забелешките треба да бидат формулирани коректно, така што оценувањето на трудот се однесува само на текстот на статијата и на неговата содржина. Рецензијата треба да биде напишана добронамерно, а наведените забелешки имаат за цел да им помогнат на авторите да ги коригираат утврдените недостатоци и да ја подобрат статијата пред да биде објавена таа на веб-страницата на издавачот и пред да биде достапна за пошироката публика.
