FILMSKI TEKSTOVI “SNIJEG” I “ČARLSTON ZA OGNJENKU“: „ŽENSKI“ HRONOTOPI I NARATIVIZACIJA GUBITKA

  • Vesna S. Perić Beograd, Srbija

Povzetek

Najpre referišući na pojam Bahtinovog hronotopa, u radu se bavimo analizom pojma „ženskog“ hronotopa kao ženskog prostorvremena u filmskim tekstovima „Snijeg“ Aide Begić i „Čarlston za Ognjenku“ Uroša Stojanovića, koji tematizuju život žena na marginama rata. Donosimo poređenje tradicionalno shvaćenog pojma „ženskog“ vremena (Julija Kristeva) kao cikličnog i nelinearnog, i „muškog“, linearnog vremena, pozicionirajući ženski subjekt van tokova „muškog“ vremena, vremena istorije. Lociramo dva ženska hronotopa (fiktivne topose sela Pokrp u Srbiji i Slavno u Bosni) kao mesta žaljenja, kroz Frojdov pojam procesa tuge/tugovanja/žaljenja, koji ishodište ima u prevladavanju traume usled gubitka voljenih (muškaraca nastradalih u ratu). Narativizovanje gubitka u ovim filmskim tekstovima prepoznajemo kroz ritualne i simboličke radnje kojima se odsutni muškarci prizivaju, a, s druge strane, pronalazimo strategiju prevladavanja traume kroz inverziju rodnih uloga i preuzimanje maskuliniteta (žena postaje aktivni princip i nosilac pogleda [Lora Malvi]). Bahtinov motiv hronotopa susreta u slučaju dva filmska teksta diferenciramo u okviru hronotopa regeneracije (koji predstavlja jedan oblik sugerisanog happy enda u „Snijegu“) odnosno hronotopa degradacije, u „Čarlstonu...“ (Bemon i Borghart).

Prenosi

Podatki o prenosih še niso na voljo.

Literatura

Bahtin, Mihail.1989. O romanu. Beograd: Nolit.
Bemong, Nele. Borghart, Pieter. 2010. Bakhtin’s Theory of Literary Chronotope:
Reflections, Aplications, Perspectives. U: Bakhtin’s Theory of Literary
Chronotope: Reflections, Aplications, Perspectives. Nele Bemong et al., eds.
Gent: Academia Press. 3-16.
Daković, Nevena. 2006. Pojmovnik Teorije filma. U: Estetika filma. Žak Omon et
al., ur. Beograd: CLIO. 291–303.
Freud, Sigmund. 2009. Mourning and Melancholia. U: On Freud’s “Morning and Melancholia”. Leticia Glocer Giorini et al., eds. London: Karnac Books. 17–
34.
Keunen, Bart. 2010. The Chronotopic Imagination in Literature and Film: Bakhtin,
Bergson and Deleuze on Forms of Time. U: Bakhtin’s Theory of Literary
Chronotope: Reflections, Aplications, Perspectives. Nele Bemong et al., eds.
Gent: Academia Press. 35–56.
van der Kolk, Bessel et al. 2001. Exploring the Natue of Traumatic Memory:
Combining Clinical Knowledge with Laboratory Methods. U: Journal of
Agression, Maltreatment and Trauma Vol. 4, No. 2. Philadelphia: The Haworth
Pres. 9–31.
Kristeva, Julia. 1981. Women’s Time. U: Signs: Journal of Women in Culture and
Society Vol. 7, No. 1. Chicago: Chicago UP. 13–35.
Laplanche, Jean. Pontalis, Jean-Bertrand.1992. Rječnik psihoanalize. Zagreb:
August Cesarec.
Ricoeur, Paul. 2004. Memory, History, Forgetting. Chicago: Chicago UP.
Stam, Robert. 2000. Film Theory: An Introduction. Oxford: Blackwell Publishing
Objavljeno
2019-10-16
Kako citirati
S. Perić, V. (2019). FILMSKI TEKSTOVI “SNIJEG” I “ČARLSTON ZA OGNJENKU“: „ŽENSKI“ HRONOTOPI I NARATIVIZACIJA GUBITKA. Filološke Pripombe, 15(1), 200-209. Pridobljeno od https://journals.ukim.mk/index.php/philologicalstudies/article/view/247
Rubrike
Sodobna družba v kulturi, jeziku in književnosti