РЕПРЕЗЕНТАЦИЈАТА НА ЖЕНАТА УМЕТНИК НИЗ КНИЖЕВНАТА И ФИЛМСКАТА ВИЗУРА НА СЛАВЕНКА ДРАКУЛИЌ И ЏУЛИ ТЕЈМОР
Povzetek
Културните практики, под чиј широк спектар би можеле да ги категоризираме: медиумите, книжевноста, филмот, рекламите и уметноста, се огледало во кое се отсликува состојбата во општеството. Тезата би можеле да ја свртиме и обратно, културната матрица и вредностите во општеството се создаваат, се зацврстуваат или се поткопуваат низ формите на репрезентација во популарната култура, уметност и литература. Исклучително е важно да го поставиме прашањето за реперезентацијата на современата жена во популараната култура, или, поконкрено, какви се родовите перспективи што се втемелуваат и се разнебитуваат низ филмската и низ книжевната визура на жената уметник. Овој труд ќе ги истражува процесите на кодирање и на декодирање на родовите стереотипи низ портретирањето на една од најпознатите жени уметници на дваесетиот век, мексиканската сликарка Фрида Кало (Frida Kahlo). За таа потреба ќе направиме компаративна анализа на две дела за Кало – филмот „Фрида“ (2002), во режија на Џули Тејмор, со Селма Хаек и Алфред Молина во главните улоги и романот „Фрида или за болката“ (2008) на хрватската авторка Славенка Дракулиќ, преведен од хрватски на македонски јазик од Александар Прокопиев. Низ промислувањата за телесноста, како извор на женското искуство, од една страна, и женското творештво во сенката на патријархалната култура, од друга страна, всушност, ќе се обидеме да ги преиспитаме нормираните родови улоги во општеството и сексистичките уметнички диоптрии, кои неминовно водат до дискриминација и родова нееднаквост.
Prenosi
Literatura
Дамчевска, Весна. (2013). Од собата до Холивуд. Скопје: Зојдер [Damčevska, Vesna. (2013). Od sobata do Holivud [From the Room to Hollywood. Skopje: Zojder]. (In Macedonian.)
Дракулиќ, Славенка. (2008). Фрида или за болката. Скопје: Икона [Drakuliḱ, Slavenka. (2008). Frida ili za bolkata [Frida' s bed. Skopje: Ikona]. (In Macedonian.)
Мартиноска, Ана. (2018). Културна фабрика – Огледи за родот, градот и популарната култура. Скопје: ИМЛ [Martinoska, Ana. (2018). Kulturna fabrika – Ogledi za rodot, gradot i popularnata kultura [Cultural Factory - Essays on City, Gender and Popular Culture. Skopje: IML]. (In Macedonian.)
Мартиноска, Ана. (2021). Книжевноста низ критичка визура. Скопје: ИМЛ [Martinoska, Ana. (2021). Kniževnosta niz kritička vizura [Critical Perspective of Literature. Skopje: IML]. (In Macedonian.)
Саџани, Решма. (2019). Храбри наместо совршени. Скопје: Арс Либрис 2020 [Sadžani, Rešma. (2019). Hrabri namesto sovršeni [Brave not perfect. Skopje: Ars Libris (2020)]. (In Macedonian.)
Стојменска-Елзесер, Соња. (2013). Македонските биографикации во релација со холивудскиот биопик. Скопје: Мираж – електронско компаратистичко списание [Stojmenska-Elzeser, Sonja. (2013). Makedonskite biografikacii vo relacija so holivudskiot biopik [Macedonian Biographies in Relation to the Hollywood Biopic. Skopje: Miraz]. (In Macedonian.)
Џепароски, Иван. (2007). Аспекти на другоста. Скопје: ЕВРО БАЛКАН Пресс [Džeparoski, Ivan. (2007). Aspekti na drugosta [Aspects of Otherness. Skopje: EVRO BALKAN Press]. (In Macedonian.)
Copyright (c) 2022 Ana Jovkovska
To delo je licencirano pod Creative Commons Priznanje avtorstva-Nekomercialno-Brez predelav 4.0 mednarodno licenco.
Avtorji se v reviji predstavljajo z izvirnimi prispevki, ki temeljijo na rezultatih lastnega raziskovanja. Tisti, so poleg avtorja znatno prispevali k nastanku prispevka (članka), so poimenovani kot soavtorji. Avtor (in morebitni soavtorji) skupaj s prispevkom odda tudi izpolnjen obrazec za prijavo prispevka (Paper Submission Form), s katerim soglaša z objavo.
Revija sprejema tiste znanstvene prispevke, ki prej še niso bili izdani. V izdajo ne sprejema prispevkov, ki v veliki meri ponavljajo druge, že objavljene prispevke istega avtorja. Za ponavljanje se šteje tudi kompilacija - besedilo, ki ga sestavljajo fragmenti iz že objavljenih monografij ali člankov. Plagiatorstvo in čezmerno (kar pomeni več kot tretjino celotnega obsega) navajanje del drugih znanstvenikov velja za nedopustno. Vsi citati, fragmentarna povzemanja in uporabljeno gradivo se morajo korektno nanašati na avtorje oz. prvotni vir. Če je delež tujega besedila velik, priporočamo, da se število citatov zmanjša in količina izvirnega besedila poveča.
Avtor mora nujno pridobiti dovoljenja za uporabo vseh izposojenih gradiv (kot so denimo ilustracije), pri katerih nima statusa imetnika avtorskih pravic sam. Zagotavlja, da prispevek ne vključuje podatkov, ki niso dostopni javno in bi lahko predstavljali tajne informacije.
V seznam literature se napiše samo tisto gradivo, ki je bilo dejansko uporabljeno za potrebe raziskave oz. na katero se avtor v besedilu dejansko sklicuje.
Priporočjivo je, da se v besedilu (če je le možno) navede vire finančne podpore za izvedbo raziskave, prav tako se lahko doda zahvalo kolegom, ki so kakorkoli pripomogli pri nastajanju članka, ne morejo pa biti opredeljeni kot soavtorji.
Z oddajo besedila in obrazca za prijavo prispevka se avtor uradno strinja z objavo v reviji Filološke pripombe. S tem ostaja imetnik avtorskih pravic, sme pa tudi preklicati objavo, če je prispevek v fazi pregledovanja oz. če še ni objavljen na spletni strani. O preklicu mora pisno obvestiti uredništvo revije.
Za objavo članka avtor ne prejme plačila. Objava je v spletni obliki dostopna brezplačno, in sicer pod licenco Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.
Etični Kodeks
Uredništvo
Vse prispevke v prvi vrsti pregledajo sodelavci uredništva, ki so pozorni na skladnost z iskano problematiko in na skladnost s formatom revije. Uredništvo Filoloških pripomb zagotavlja, da izbira recenzentov in rezultati recenzije niso odvisni od komercialnih interesov, spola, narodnosti, verske pripadnosti, politične opredelitve in drugih podobnih dejavnikov. Edini kriterij je akademska ustreznost prispevka.
Ko recenzenta podata mnenje pripravljen za objavo, zavrnjen ali pa zahteva avtorjeve popravke. V primeru nestrinjanja z recenzijo ima avtor pravico pojasniti svoja stališča. Če se stališča obeh recenzentov še vedno razlikujejo od avtorjevih, preveri prispevek tretji recenzent, lahko pa po posebni obravnavi vprašanja o njem glasuje članstvo uredništva.
Recenzenti
Preverjanje prispevka poteka z anonimno recenzijo, ki jo opravita dva eksperta z istega področja (avtor ne izve njunih priimkov, recenzenta ne izvesta priimka avtorja). Za recenzijo se predvideva od 3 do 4 tedne časa. Za recenzente se navadno izbira člane uredništva ali znanstvenike, ki so o isti tematiki pisali v prejšnjih številkah revije, po potrebi pa je mogoče kontaktirati tudi eksperte iz drugih organizacij, mest ali držav.
Recenzent mora biti torej specializiran za isto tematiko, kot je izpostavljena v prejetem prispevku. Uredništvo se prizadeva, da bi zagotovilo izogib konflikta interesov med podanim mnenjem o članku in avtorjem samega članka.
Recenzent je dolžan opozoriti urednika in člane redakcije na kakršnekoli prekomerne podobnosti ali sovpadanja prispevka s teksti, ki jih sicer pozna. Ohranjati mora strokovno tajnost in nima pravice tretjim osebam predstavljati prispevka (in podatkov v njem), dokler ta ni objavljen.
Recenzent poda objektivno, pretehtano in argumentirano oceno prispevka. Kritike oblikuje korektno; tako, da se navezuje samo na besedilo prispevka in informacije, ki jih slednji ponuja.
Uredništvo revije predpostavlja, da sta mnenje in kritični zapis napisana z dobrim namenom - da bi bila avtorju v pomoč pri odpravi pomanjkljivosti oz. da bi se njegovo pisanje izboljšalo do te mere, da bi upravičil javno objavo in dostopnost svojih spoznanj celotni znanstveni skupnosti.
