НОВА ОБЈЕКТИВИЗАЦИЈА НА СТВАРНОСТА: ЗАДНИНАТА НА КУНДЕРИНАТА НЕПОДНОСЛИВА ЛЕСНОТИЈА НА ПОСТОЕЊЕТО
Povzetek
Преку овој текст е расветлено прашањето за значењето на честоупотребуваната синтагма „неподнослива леснотија“ и „чувството на литост“ во Кундериниот роман „Книга на смеата и заборaвот“ и во филмското остварување на Филип Кауфман „Неподнослива леснотија на постоењето“ работен според мотивите од истоимениот роман на Кундера. Во таа експликација се поаѓа од неговата субверзивна магично-реалистична поетика, која се доведува во релација со неговиот емигрантски животен пат и неможноста директно да се зборува за горчливите теми на: слободата, теророт, моралот, односите меѓу луѓето, промискуитетот, љубовта.
Посебно внимание е посветено на поетиката на магичниот реализам, кој е идентификуван како начин преку кој Кундера ги искажува своите уметнички идеи. При тоа се истакнива присуство на повеќе магично-реалистични елементи, како што се: вербална магија; присуство на магична атмосфера; спојување на реалното и магичното; изместеност на време, простор, идентитет, во двете различни уметнички форми на изразување. Застапеноста на сите овие магично-реалистични елементи е толкувана како параван зад кој се сокрива една нова објективизација на стварноста на Истокот и Западот и на постмодернистичкиот свет воопшто, која се карактеризира, како што саркастично изјавува Кундера, со синтагмата „неподнослива леснотија на постоењето“.
Prenosi
Literatura
Faris, Wendy. 2004. Ordinary Enchantments: Magical Realism and the Remystification of Narrative. Nashville: Vanderbilt University Press. p.7- 27.
Faris, Wendy. 1995. Scheherazade’s Children: Magical Realism and Postmodern Fiction. in Magcical Realism:Theory, History, Community. (ed. Lois Parkinson Zamora and Wendy Faris). Duke University Press:Durham and London.
Fraňková, Rut. 2017. Kundera’s ‘Book of laughter and forgetting’ finaly published in Czech Republic. Aveable at: https://english.radio.cz/kunderas-book-laughter-and-forgetting-finally- published-czech-republic-8177627 11.03.2017.
Hutcheon, Linda. 1984. Narcissistic Narrative: The Metafictional Paradox. Methuen: New York and London.
Kaufman, Philip. 1988. Unbearable lightness of being. The Saul Zaentz Company.
Kundera, Milan.1982. Knjiga smeha i zaborava. Grafički zavod Hrvatske: Zagreb.
Кундера, Милан. 1990. Уметноста на романот. Култура: Скопје. Lyotard, Jean-Francois. 1984. The postmodern condition: A raport of knowledge. University od Minessota Press. Mineapoliss.
McHale, Brian. 2001. Postmodernist Fiction. Routledge: London.
Poro, Antoan. 1990. Enciklopedija psihijatrije. Nolit: Beograd.
Смилевски, Гоце. 2009. Некои аспекти од претставувањето на телото и телесното од романот ‘Книгата на смеата и заборавот’ од Милан Кундера, Philological Studies. Faculty of Philology at Perm State University (Russia), the Faculty of Arts at the University of Ljubljana (Slovenia), the Institute of Macedonian Literature at Ss. Cyril and Methodius University in Skopje (Macedonia), the Faculty of Humanities and Social Sciences at the University of Zagreb (Croatia), and the Institute for Literature and Arts in Belgrade (Serbia). год. Vol.7 no. 2. Aveable at: https://journals.ukim.mk/index.php/philologicalstudies/article/view/663 [Smilevski, Goce. 2009. Nekoi aspekti od pretstavuvanjeto na teloto i telesnoto od romanot ‘Knigata na smeata i zaboravot’ od Milan Kundera].
Volkan, Vamik D. 2018. Imigranti i izbeglice. Clio: Beograd.
Copyright (c) 2020 Jasmina Mojsieva-Guševa
To delo je licencirano pod Creative Commons Priznanje avtorstva-Nekomercialno-Brez predelav 4.0 mednarodno licenco.
Avtorji se v reviji predstavljajo z izvirnimi prispevki, ki temeljijo na rezultatih lastnega raziskovanja. Tisti, so poleg avtorja znatno prispevali k nastanku prispevka (članka), so poimenovani kot soavtorji. Avtor (in morebitni soavtorji) skupaj s prispevkom odda tudi izpolnjen obrazec za prijavo prispevka (Paper Submission Form), s katerim soglaša z objavo.
Revija sprejema tiste znanstvene prispevke, ki prej še niso bili izdani. V izdajo ne sprejema prispevkov, ki v veliki meri ponavljajo druge, že objavljene prispevke istega avtorja. Za ponavljanje se šteje tudi kompilacija - besedilo, ki ga sestavljajo fragmenti iz že objavljenih monografij ali člankov. Plagiatorstvo in čezmerno (kar pomeni več kot tretjino celotnega obsega) navajanje del drugih znanstvenikov velja za nedopustno. Vsi citati, fragmentarna povzemanja in uporabljeno gradivo se morajo korektno nanašati na avtorje oz. prvotni vir. Če je delež tujega besedila velik, priporočamo, da se število citatov zmanjša in količina izvirnega besedila poveča.
Avtor mora nujno pridobiti dovoljenja za uporabo vseh izposojenih gradiv (kot so denimo ilustracije), pri katerih nima statusa imetnika avtorskih pravic sam. Zagotavlja, da prispevek ne vključuje podatkov, ki niso dostopni javno in bi lahko predstavljali tajne informacije.
V seznam literature se napiše samo tisto gradivo, ki je bilo dejansko uporabljeno za potrebe raziskave oz. na katero se avtor v besedilu dejansko sklicuje.
Priporočjivo je, da se v besedilu (če je le možno) navede vire finančne podpore za izvedbo raziskave, prav tako se lahko doda zahvalo kolegom, ki so kakorkoli pripomogli pri nastajanju članka, ne morejo pa biti opredeljeni kot soavtorji.
Z oddajo besedila in obrazca za prijavo prispevka se avtor uradno strinja z objavo v reviji Filološke pripombe. S tem ostaja imetnik avtorskih pravic, sme pa tudi preklicati objavo, če je prispevek v fazi pregledovanja oz. če še ni objavljen na spletni strani. O preklicu mora pisno obvestiti uredništvo revije.
Za objavo članka avtor ne prejme plačila. Objava je v spletni obliki dostopna brezplačno, in sicer pod licenco Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.
Etični Kodeks
Uredništvo
Vse prispevke v prvi vrsti pregledajo sodelavci uredništva, ki so pozorni na skladnost z iskano problematiko in na skladnost s formatom revije. Uredništvo Filoloških pripomb zagotavlja, da izbira recenzentov in rezultati recenzije niso odvisni od komercialnih interesov, spola, narodnosti, verske pripadnosti, politične opredelitve in drugih podobnih dejavnikov. Edini kriterij je akademska ustreznost prispevka.
Ko recenzenta podata mnenje pripravljen za objavo, zavrnjen ali pa zahteva avtorjeve popravke. V primeru nestrinjanja z recenzijo ima avtor pravico pojasniti svoja stališča. Če se stališča obeh recenzentov še vedno razlikujejo od avtorjevih, preveri prispevek tretji recenzent, lahko pa po posebni obravnavi vprašanja o njem glasuje članstvo uredništva.
Recenzenti
Preverjanje prispevka poteka z anonimno recenzijo, ki jo opravita dva eksperta z istega področja (avtor ne izve njunih priimkov, recenzenta ne izvesta priimka avtorja). Za recenzijo se predvideva od 3 do 4 tedne časa. Za recenzente se navadno izbira člane uredništva ali znanstvenike, ki so o isti tematiki pisali v prejšnjih številkah revije, po potrebi pa je mogoče kontaktirati tudi eksperte iz drugih organizacij, mest ali držav.
Recenzent mora biti torej specializiran za isto tematiko, kot je izpostavljena v prejetem prispevku. Uredništvo se prizadeva, da bi zagotovilo izogib konflikta interesov med podanim mnenjem o članku in avtorjem samega članka.
Recenzent je dolžan opozoriti urednika in člane redakcije na kakršnekoli prekomerne podobnosti ali sovpadanja prispevka s teksti, ki jih sicer pozna. Ohranjati mora strokovno tajnost in nima pravice tretjim osebam predstavljati prispevka (in podatkov v njem), dokler ta ni objavljen.
Recenzent poda objektivno, pretehtano in argumentirano oceno prispevka. Kritike oblikuje korektno; tako, da se navezuje samo na besedilo prispevka in informacije, ki jih slednji ponuja.
Uredništvo revije predpostavlja, da sta mnenje in kritični zapis napisana z dobrim namenom - da bi bila avtorju v pomoč pri odpravi pomanjkljivosti oz. da bi se njegovo pisanje izboljšalo do te mere, da bi upravičil javno objavo in dostopnost svojih spoznanj celotni znanstveni skupnosti.
