О БОЛЕСТИМА ЈУНАКА НАРОДНИХ ПЈЕСАМА
Апстракт
У раду се говори о болестима и боловању јунака народних пјесама, варијацијама које се односе на тематско-мотивски план, прагматичком аспекту балада, начинима обликовања и рецепције мотива болести и изљечења који у оквирима овог жанра до максимума развијају свој сижејни и семантички потенцијал. Књижевно организовање човјековог искуства болести, страха од смрти и наде у изљечење сагледано је у оквирима интердисциплинарног приступа, у простору који одређују медицина и умјетност, тумачењем сижејних модела и мотива који се могу довести у везу са народном медицином, али и магијском праксом посредовања између болести и оздрављења, односно сујевјерјем које укључује и демоне болести и оне који знају тајну изљечења. Грађу чине записи народних пјесама које су током 19. и 20. вијека забиљежене у Босни и Херцеговини, пјесме из збирке Новице Шаулића, као и оне из антологијских збирки Вука Караџића и Николе Андрића које без обзира на различите националне предзнаке повезује често исти културни и географски простор.
Downloads
Референци
фолклора балканских Словена. Београд: Аутор и Научно друштво за
словенске уметности и културе. 154−158.
Браун, Максимилијан. (2004). Српскохрватска јуначка песма. Превела с
њемачког Даница Вујовић. Српско Сарајево: Завод за уџбенике и наставна
средства.
Видаковић-Петров, Кринка. (2013). Баладе: терминолошки и поетички
аспекти. Савремена српска фолклористика. Ур. З. Карановић и Ј. Јокић.
Нови Сад: Филозофски факултет.
Детелић, Мирјана. (2007). Епски градови. Лексикон. Београд: Балканолошки
институт САНУ.
Латковић, Видо. (1967). Народна књижевност I. Припремиле за штампу Р.
Пешић и Н. Милошевић. Београд: Универзитет у Београду – Научна књига.
Милошевић-Ђорђевић, Нада. (1971). Заједничка тематско-сижејна основа
српскохрватских неисторијскх епских песама и прозне традиције. Београд:
Филолошки факултет Београдског универзитета.
Пандуревић, Јеленка. (2008). Новелистичке пјесме у „Босанској вили“. Српско
усмено стваралаштво. Зборник радова. Ур. Н. Љубинковић и С.
Самарџија. Београд: Институт за књижевност и уметност. 359–389.
Пандуревић, Јеленка. (2011а). О неким терминолошким и проблемима
класификације народних пјесама из Босне и Херцеговине. Bałkański folklor
jako kod interkulturowy. Tom 1. Red. J. Rękas. Poznań: Uniwersitet im. Adama
Mickiewicza. 66–73.
Пандуревић, Јеленка. (2011б). О чудесним, подземним и летећим црквама
српске усмене традиције. Жива реч. Зборник у част проф. др Наде
Милошевић – Ђорђевић. Ур. М. Детелић и С. Самарџија. Београд:
Балканолошки институт САНУ – Филолошки факултет Универзитета у
Београду. 397–417.
Самарџија, Снежана. (2006а). Слојеви једне метафоре (између календарске
године и патријархалне задруге). Годишњак катедре за српску
књижевност са јужнословенским књижевностима II. Београд:
Филолошки факултет Универзитета у Београду. 39−75.
Самарџија, Снежана. (2008). Биографије епских јунака. Београд: Друштво за
српски језик и књижевност Србије.
Сувајџић, Бошко. (2007). Неисторијске песме и лирско-епске врсте.
Књижевност и језик 54/1–2. 65–77.
Хојзинга, Јохан. (1991). Јесен средњега века. С њемачког превео С. К. Костић.
Нови Сад: Матица српска.
Чајкановић, Веселин (1994а). Студије из српске религије и фолклора 1925–
1942. Приредио В. Ђурић. Београд: Српска књижевна задруга – БИГЗ –
Просвета – Партенон М. А. М.
Чајкановић, Веселин. (1994b). Стара српска религија и митологија. Приредио
В. Ђурић. Београд: Српска књижевна задруга – БИГЗ – Просвета –
Партенон М. А. М.
Brkić, Jован. (1961). Moral Concepts in Traditional Serbian Epic Poetry. The
Hague: Mouton & Co.
Delić, Simona (2001). Između klevete i kletve. Tema obitelji u hrvatskoj narodnoj
baladi. Zagreb: Hrvatska sveučilišna naklada.
Krnjević, Hatidža. (1973). Usmene balade Bosne i Hercegovine. Knjiga o baladama
i knjiga balada. Sarajevo: Svjetlost.
Krstić, Branislav. (1984). Indeks motiva narodnih pesama balkanskih Slovena.
Beograd: SANU.
Maglajlić, Munib. (1983). Od zbilje do pjesme. Banja Luka: Glas.
Omerika, Nusret. (1999). Opjevana pošast: motiv morije (kuge) u narodnim
pjesmama o Mostaru. Most 110−111. 21−22. www.most.ba/ 02122/050.htm.
Приступљено 4. 11. 2012.
Авторите во списанието претставуваат оригинални дела врз основа на резултатите од сопственото истражување. Лицата кои дале значителен придонес во трудот се наведуваат како коавтори. Заедно со статијата, авторите (и коавторите, доколку ги има) треба да достават пополнет образец за пријава на трудот (Paper Submission Form), со кој се потврдува согласноста на авторот за објавување на трудот.
Списанието прифаќа научни трудови кои претходно не биле објавени. Не се прифаќаат трудови кои во голема мера ги повторуваат претходно објавените трудови на авторите. Повторувањето подразбира и компилација – текст составен од фрагменти од објавена монографија или голем број на претходно објавени статии. Плагијатот не е дозволен, како и прекумерното цитирање на туѓи трудови (една третина или повеќе од целиот труд). Сите цитати, цитирани извадоци и материјали мора да имаат цитирани автори и извори. Ако уделот на туѓиот труд е преголем, се препорачува да се скратат цитатите и да се зголеми обемот на оригиналниот текст.
Авторот треба да ги има сите потребни дозволи за користење на позајмените материјали и материјалите на други автори што ги користи во својот труд (илустрации и слично). Авторот гарантира дека статијата не содржи информации што не подлежат на објавување во отворен печат, вклучувајќи ги и оние што содржат или претставуваат доверливи информации.
Во списокот на литературата се вклучени само делата цитирани во трудот, како и линковите за страниците и изворите од кои е цитирано доколку станува збор за извори од интернет. На авторот му се препорачува да ги наведе во текстот изворите на финансиска поддршка на спроведените истражувања и стипендиите, доколку ги имало. Исто така, може да се изрази благодарност и до колегите кои придонеле или помогнале околу работата на текстот, а кои не се коавтори.
Со доставувањето на ракописот и образецот на апликација до редакцијата, авторот официјално се согласува со објавувањето на неговиот труд во „Филолошки студии“. Авторите се носители на авторски права и ги задржуваат сите права за објавување и користење на статијата. Авторите имаат право да ја повлечат статијата во кое било време до моментот на објавување на сајтот, со тоа што претходно за тоа, по писмен пат, треба да ја известат редакцијата на списанието.
Статиите се објавуваат бесплатно. Содржината е достапна под лиценцијата Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.
Издавачка Етика
Редакција
Сите трудови доставени до Редакцијата ги читаат прво нејзините членови и соработници за да се утврди дали се однесуваат тие на релевантната проблематика и дали одговараат на форматот на списанието. Редакцијата на „Филолошки студии“ гарантира дека разгледувањето на доставените трудови и нивните рецензии не зависат од: комерцијални интереси, пол, националност, верски убедувања, политички ставови и други фактори. Единствениот критериум при изборот е академското ниво на трудот.
Во зависност од рецензијата, статијата може веднаш да се прати за објавување, да биде отфрлена или испратена до авторот за измена и за доработка. Во случај на несогласување со забелешките на рецензентот, авторот има право да ги оправда своите ставови. Доколку од рецензентите се добиени контрадикторни мислења, текстот се упатува на трет рецензент или конечната одлука се заснова на гласање на членовите на Редакцијата, по одделното разгледување.
Рецензенти
Статиите испратени до Редакцијата минуваат процес на двојно анонимно рецензирање. Имињата на рецензентите не треба да му бидат познати на авторот на статијата и обратно. Рокот за рецензирање е три-четири седмици. Рецензентите можат да бидат членови на Редакцијата и автори на списанието што објавувале претходно во него. Онаму каде што е неопходно, за рецензенти се назначуваат специјалисти од други: организации, градови и земји.
Рецензентите треба да бидат специјалисти за предметно-тематската област на која се однесува статијата. Редакцијата треба да спречи каков било судир на интереси во врска со дадениот научен труд и со неговиот автор.
Рецензентот е должен да им обрне внимание на членовите на Редакцијата за секоја суштинска сличност или поистоветување меѓу ракописот што се рецензира и која било друга публикација што му е позната. Рецензентот, исто така, е должен да го држи во тајност трудот што му е доверен, да не го пренесува на трети лица ракописот што му е доверен нему за рецензија и пред објавувањето на публикацијата да не ги објавува информациите содржани во него.
Рецензентите треба да дадат објективна, непристрасна и аргументирана процена на трудот. Забелешките треба да бидат формулирани коректно, така што оценувањето на трудот се однесува само на текстот на статијата и на неговата содржина. Рецензијата треба да биде напишана добронамерно, а наведените забелешки имаат за цел да им помогнат на авторите да ги коригираат утврдените недостатоци и да ја подобрат статијата пред да биде објавена таа на веб-страницата на издавачот и пред да биде достапна за пошироката публика.
