VERZIFIKACIJSKE RAZLIKE V POEZIJI JUŽNOSLOVANSKIH NARODOV NA ŠIRŠEM MEDNARODNEM OZADJU
Апстракт
Primerjava verzifikacije južnoslovanskih narodov kaže pomenljivo »diverzifikacijo«: silabotonizacija slovenskega verza se je zgodila pri Slovencih na koncu 18. stoletja, zahvaljujoč aleksandrincem Janeza Damascena Deva v treh zbornikih razsvetljenske literarne tvornosti Pisanice. Pri drugih južnoslovanskih narodih se je silabotonična reforma zgodila (pre)pozno, šele proti koncu 19. stoletja, v obdobju začetkov moderne lirike, ko je pesniški jezik že opuščal metrične zakonistosti, zato silabotonija pri teh narodih nikoli ni prerasla v trdno strukturo, temveč je koeksistirala s starejšo, oslabljeno silabično verzifikacijo. Silabotonična verzifikacija tvori skupni imenovalec med geografsko najbolj oddaljenima slovanskima jezikoma, slovenščino in ruščino, kjer se je ta reforma zgodila že na začetku 18. stoletja, prav tako v okviru razsvetljenskega programa. Dejstvo, da verzni ritem drugih, slovenščini bližnjih južnoslovanskih jezikov zgodovinsko temelji na silabičnem principu, pomeni, da verzifikacija ni odvisna samo od lingvističnih, predvsem fonetičnih zakonitosti, temveč tudi od kulturnozgodovinskih razsežnosti razvoja različnih nacionalnih književnosti.
Downloads
Референци
commentato da Aristido Marigo. Con introduzione, analisi metrica
della canzone, studio della lingua e glossario. (Dvojezična latinskoitalijanska izdaja.) Felice le Monnier: Firenze.
Conrady. Karl Otto. 1993. Das groβe deutsche Gedichtbuch: von 1500
bis zur Gegenwart. (2. revidierte Auflage. Neu herausegegeben und
aktualisiert von Karl Otto Conrady. Artemis & Winkler Verlag: München.
Franičević. Marin. 1986. Studije o stihu: Sedam stoljeća hrvatskog vezanog
stiha. V: Izabrana djela. Priredili Jure Kaštelan i Ivan Katušić. Nakladni
zavod Matice hrvatske: Zagreb.
Gantar. Kajetan. 1979. Grške lirične oblike in metrični obrazci. Slovenska
akademija znanosti in umetnosti, Državna založba Slovenije (Literarni
leksikon, 7): Ljubljana.
Gasparov. Mihail Leonovič. 1984: Očerk istorii russkogo stiha: metrika,
ritmika, rifma, strofika. Izdajateljstvo Nauka: Moskva.
Gasparov. Mihail Leonovič. 1996. A History of European Versification.
Translated by G. S. Smith and Marina Tarlinskaja, edited by G. S. Smith
with Leofranc Holford-Strevens. Clarendon Press: Oxford.
Grammont. Maurice. 1965. Le petit traité de versification française. Librairie Armand Colin: Paris.
Herder. Johann Gottfried. 1978: Stimmen der Völker in Liedern.
Herausgegeben und Nachwort von Christel Käschel.Verlag Philipp
Reclam: Leipzig.
Heusler. Andreas. 1956. Deutsche Versgeschichte.Walter de Gruyter & Co.:
Berlin.
Isačenko. Aleksander Vasiljevič. 1975: Slovenski verz. Partizanska knjiga:
Ljubljana.
Jakobson. Roman. 1966. Lingvistika i poetika. Izbor Milka Ilić i Sreten
Marić, prevod Draginja Pervaz, Tomislav Bekić, Vjera Vuletić, Sreten
Marić i Ranko Bugarski, redakcija Milka Ivić.Nolit (Sazvežđa):
Beograd.
Jakobson. Roman. 1996. Lingvistični in drugi spisi. Prevedli Drago Bajt,
Bojan Baskar, Frane Jerman, Zoja Skušek, Zdenka Škerlj-Jerman. ISH =
Inštitut za humanistične študije (Studia humanitatis): Ljubljana.
Kojen. Leon. 1996. Studije o srpskom stihu.Izdavačka knjižarnica Zorana
Stojanovića (Biblioteka Theoria, 36): Sremski Karlovci, Novi Sad.
Legiša. Lino. 1977. Pesniški zborniki Pisanice. V: Pisanice 1779 – 1782,
uredil Lino Legiša. Slovenska akademija znanosti in umetnosti:
Ljubljana.
Morier. Henri. 1975. Dictionnaire de Poétique et de Rhétorique. Deuxième
édition augmentée et entièrement refondue. Presses universitaires de
France: Paris.
Novak. Boris A. 1995. Oblika, ljubezen jezika: recepcija romanskih pesniških
oblik v slovenski poeziji. Založba Obzorja: Maribor.
Novak. Boris A. 1998. Aleksandriiskii stih. Perevod so slovenskogo M. L.
Beršadskoi. Alliance française de Saint-Pétersbourg: Sankt-Peterburg.
Novak. Boris A. 1999. Il sonetto e l‘endecasillabo giambico nella poesia
slovena. Traduzione italiana dell‘autore e Marko Kravos. V: ur. Mario
Capaldo: Il sonetto nelle letterature slave: un capitolo di poetica
storica, Europa orientalis, l. XVIII, št. 2, str. 9-15.
Novak. Boris A. 2011. Salto immortale: študije o prevajanju poezije. Prva
in druga knjiga.Društvo slovenskih knjizevnih prevajalcev in
Znanstveno-raziskovalni inštitut Sloveske akademije znanosti in
umetnosti (Zbirka Studia translatoria, 3): Ljubljana.
Ocvirk. Anton. 1980a. Evropski verzni sistemi in slovenski verz: Prvi del.
Slovenska akademija znanosti in umetnosti, Državna založba Slovenije
(Literarni leksikon, 9): Ljubljana.
Ocvirk. Anton. 1980b. Evropski verzni sistemi in slovenski verz:Drugi del.
Slovenska akademija znanosti in umetnosti, Državna založba Slovenije
(Literarni leksikon, 10): Ljubljana.
Opitz. Martin. 1995. Buch von der Deutschen Poeterey (1624).
Herausgegeben von Cornelius Sommer. Philipp Reclam Jun.
(Universal-Bibliothek, 8397): Stuttgart.
Prešeren. France. 1965. Zbrano delo. Prva knjiga: Poezije. Uredil in opombe napisal Janko Kos. Državna založba Slovenije: Ljubljana.
Slamnig. Ivan. 1981. Hrvatska verzifikacija: Narav, povijest, veze.
Sveučilišna naklada Liber (Biblioteka »L«): Zagreb.
Nasmeh pod solzami: Slovenske balade in romance od Deva do Mlakarja.
2003. Izbral, uredil in spremno besedo napisal Peter Svetina. Modrijan:
Ljubljana.
Taranovski. Kiril. 1950. O jednosložnim rečima u srpskom stihu.V: Naš jezik,
l. 2, št. 1-2, str. 26-41.
Zois, Žiga. 1970. Pisma barona Žige Zoisa Vodniku. V: Marko Pohlin, Žiga
Zois, A. T. Linhart, Valentin Vodnik: Izbrano delo. Str. 15-58. Prevod iz
nemščine Jože Stabej, zbral in uredil Janko Kos. Mladinska knjiga (Naša
beseda): Ljubljana.
Авторите во списанието претставуваат оригинални дела врз основа на резултатите од сопственото истражување. Лицата кои дале значителен придонес во трудот се наведуваат како коавтори. Заедно со статијата, авторите (и коавторите, доколку ги има) треба да достават пополнет образец за пријава на трудот (Paper Submission Form), со кој се потврдува согласноста на авторот за објавување на трудот.
Списанието прифаќа научни трудови кои претходно не биле објавени. Не се прифаќаат трудови кои во голема мера ги повторуваат претходно објавените трудови на авторите. Повторувањето подразбира и компилација – текст составен од фрагменти од објавена монографија или голем број на претходно објавени статии. Плагијатот не е дозволен, како и прекумерното цитирање на туѓи трудови (една третина или повеќе од целиот труд). Сите цитати, цитирани извадоци и материјали мора да имаат цитирани автори и извори. Ако уделот на туѓиот труд е преголем, се препорачува да се скратат цитатите и да се зголеми обемот на оригиналниот текст.
Авторот треба да ги има сите потребни дозволи за користење на позајмените материјали и материјалите на други автори што ги користи во својот труд (илустрации и слично). Авторот гарантира дека статијата не содржи информации што не подлежат на објавување во отворен печат, вклучувајќи ги и оние што содржат или претставуваат доверливи информации.
Во списокот на литературата се вклучени само делата цитирани во трудот, како и линковите за страниците и изворите од кои е цитирано доколку станува збор за извори од интернет. На авторот му се препорачува да ги наведе во текстот изворите на финансиска поддршка на спроведените истражувања и стипендиите, доколку ги имало. Исто така, може да се изрази благодарност и до колегите кои придонеле или помогнале околу работата на текстот, а кои не се коавтори.
Со доставувањето на ракописот и образецот на апликација до редакцијата, авторот официјално се согласува со објавувањето на неговиот труд во „Филолошки студии“. Авторите се носители на авторски права и ги задржуваат сите права за објавување и користење на статијата. Авторите имаат право да ја повлечат статијата во кое било време до моментот на објавување на сајтот, со тоа што претходно за тоа, по писмен пат, треба да ја известат редакцијата на списанието.
Статиите се објавуваат бесплатно. Содржината е достапна под лиценцијата Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.
Издавачка Етика
Редакција
Сите трудови доставени до Редакцијата ги читаат прво нејзините членови и соработници за да се утврди дали се однесуваат тие на релевантната проблематика и дали одговараат на форматот на списанието. Редакцијата на „Филолошки студии“ гарантира дека разгледувањето на доставените трудови и нивните рецензии не зависат од: комерцијални интереси, пол, националност, верски убедувања, политички ставови и други фактори. Единствениот критериум при изборот е академското ниво на трудот.
Во зависност од рецензијата, статијата може веднаш да се прати за објавување, да биде отфрлена или испратена до авторот за измена и за доработка. Во случај на несогласување со забелешките на рецензентот, авторот има право да ги оправда своите ставови. Доколку од рецензентите се добиени контрадикторни мислења, текстот се упатува на трет рецензент или конечната одлука се заснова на гласање на членовите на Редакцијата, по одделното разгледување.
Рецензенти
Статиите испратени до Редакцијата минуваат процес на двојно анонимно рецензирање. Имињата на рецензентите не треба да му бидат познати на авторот на статијата и обратно. Рокот за рецензирање е три-четири седмици. Рецензентите можат да бидат членови на Редакцијата и автори на списанието што објавувале претходно во него. Онаму каде што е неопходно, за рецензенти се назначуваат специјалисти од други: организации, градови и земји.
Рецензентите треба да бидат специјалисти за предметно-тематската област на која се однесува статијата. Редакцијата треба да спречи каков било судир на интереси во врска со дадениот научен труд и со неговиот автор.
Рецензентот е должен да им обрне внимание на членовите на Редакцијата за секоја суштинска сличност или поистоветување меѓу ракописот што се рецензира и која било друга публикација што му е позната. Рецензентот, исто така, е должен да го држи во тајност трудот што му е доверен, да не го пренесува на трети лица ракописот што му е доверен нему за рецензија и пред објавувањето на публикацијата да не ги објавува информациите содржани во него.
Рецензентите треба да дадат објективна, непристрасна и аргументирана процена на трудот. Забелешките треба да бидат формулирани коректно, така што оценувањето на трудот се однесува само на текстот на статијата и на неговата содржина. Рецензијата треба да биде напишана добронамерно, а наведените забелешки имаат за цел да им помогнат на авторите да ги коригираат утврдените недостатоци и да ја подобрат статијата пред да биде објавена таа на веб-страницата на издавачот и пред да биде достапна за пошироката публика.
