Култни и химнографски лик Светог Симеона у контексту преводне словенске књижевности
Апстракт
Усредсређујући се на оно што је у идејном садржају првог српског националног култа опште и заједничко с цивилизацијски блиским културама, сагледаћемо удео заједничког наслеђа у његовој генези, с циљем да дамо преглед најзначајнијих веза и оцртамо правац њиховог будућег тумачења. Стога ће први одељак излагања бити посвећен неколиким општим раматрањима односа српске химнографије XIII века према преводној, нарочито библијској књижевности. Затим ћемо сагледати везе између култа Светог Симеона и светих који су му, према идејним садржинама и поукама култова, блиски. У средишњем поглављу реч ће бити о везама између Светог Симеона и Димитрија Солунског у контексту шире словенске рецепције култа византијског свеца. У закључном поглављу рада ћемо, с ослонцем на претходна истраживања, компаративно сагледати Савину Службу Светом Симеону у светлу Службе Светом Симеону Столпнику. Циљ рада је да осветли Симеонов култ у културном контексту ширем од српског, што је нарочито значајно са становишта потврде учешћа српске културе и књижевности у заједничком духовном животу православне васељене – што имплицира и да је вредност њених оригиналних доприноса универзална.
Превземања
Референци
Доментијан. (1986). Житија [Hagiographies]. Београд: Просвета, Српска књижевна задруга. (In Serbian.)
Свети Сава. (1986). Сабрана дела [Collected Works]. Београд: Просвета, Српска књижевна задруга. (In Serbian.)
Теодосије. (1988). Службе, канони и Похвала [Services, Canons and Praise]. Београд: Просвета, Српска књижевна задруга. (In Serbian.)
Алексић, Владимир. (2008). „Белешке о култу Св. Димитрија Солунског у држави Немањића“ [“Notes on the Cult of St. Demetrius of Thessaloniki in the Nemanjić State”]. Црквене студије [Church Studies]. Ниш: Центар за црквене студије, бр. 5, 305‒318. (In Serbian.)
Богдановић, Димитрије. (1991). Историја старе српске књижевности [History of Old Serbian Literature] (друго издање књиге штампане 1980). Београд: Српска књижевна задруга. (In Serbian.)
Богдановић, Димитрије. (1997). Студије из српске средњовековне књижевности [Studies in Serbian Medieval Literature] (прир. Татјана Суботин-Голубовић). Београд: Српска књижевна задруга. (In Serbian.)
Варлаам и Јоасаф. https://www.academia.edu/36998216/Варлаам_и_Јоасаф (приступљено 27. 8. 2024). (In Serbian.)
Витић, Зорица. (2005). Предговор [Foreword]. У: Антологија старе српске поезије [Anthology of Old Serbian Poetry]. Београд: Политика, Народна књига. (In Serbian.)
Гагова, Нина. (2016). „Св. Симеон – вечният владетел на сърбите“ [“St. Simeon – The Eternal Ruler of the Serbs”]. Slavia Meridionalis. Instytut Slawistyki PAN: бр. 16, 262‒310.
Јовановић, Томислав. (2005). „Житије Варлаама и Јоасафа у српском средњовековном наслеђу“ [“The Life of Barlaam and Josaphat in the Serbian Medieval Tradition”]. У: Варлаам и Јоасаф [Barlaam and Josaphat]. Београд: Просвета, Српска књижевна задруга. (In Serbian.)
Марјановић Душанић, Смиља. (2007). Свети краљ [The Holy King]. Београд: Балканолошки институт САНУ, Clio. (In Serbian.)
Obolensky, Dimitry. (1982). “The Cult of St. Demetrius of Thessaloniki in the History of Byzantine–Slav Relations”. In: The Byzantine Inheritance of Eastern Europe. London: Variorum reprints, 3‒20.
Поповић, Даница. (2006). Под окриљем светлости. Култ светих владара и реликвија у средњовековној Србији [Under the Shelter of Light: The Cult of Holy Rulers and Relics in Medieval Serbia]. Београд: Балканолошки институт САНУ. (In Serbian.)
Радојчић, Ђорђе Сп. (1963). Творци и дела старе српске књижевности [Authors and Works of Old Serbian Literature]. Титоград: Графички завод. (In Serbian.)
Трифуновић, Ђорђе. (1970). „Стара српска црквена поезија“ [“Old Serbian Church Poetry”]. У: О Србљаку [On the Srblyak]. Београд: Српска књижевна задруга. (In Serbian.)
Трифуновић, Ђорђе. (1987). „О настанку списа Светога Саве у светлости неких агиолошких појединости“ [“On the Origins of the Writings of Saint Sava in Light of Certain Hagiographic Particularities”]. Богословље [Theology]. Београд: Православни богословски факултет. (In Serbian.)
Трифуновић, Ђорђе. (2009). Стара српска књижевност [Old Serbian Literature]. Београд: Чигоја штампа. (In Serbian.)
Шпадијер, Ирена. (2014). Светогорска баштина [The Athonite Heritage]. Београд: Чигоја штампа. (In Serbian.)
Шпадијер, Ирена. (2019). Почеци српске химнографије [The Beginnings of Serbian Hymnography]. Београд: Чигоја штампа. (In Serbian.)
Преземања
Објавено
Издание
Секција
Дозвола
Авторско право(c) 2025 Tamara Babić
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Авторите во списанието претставуваат оригинални дела врз основа на резултатите од сопственото истражување. Лицата кои дале значителен придонес во трудот се наведуваат како коавтори. Заедно со статијата, авторите (и коавторите, доколку ги има) треба да достават пополнет образец за пријава на трудот (Paper Submission Form), со кој се потврдува согласноста на авторот за објавување на трудот.
Списанието прифаќа научни трудови кои претходно не биле објавени. Не се прифаќаат трудови кои во голема мера ги повторуваат претходно објавените трудови на авторите. Повторувањето подразбира и компилација – текст составен од фрагменти од објавена монографија или голем број на претходно објавени статии. Плагијатот не е дозволен, како и прекумерното цитирање на туѓи трудови (една третина или повеќе од целиот труд). Сите цитати, цитирани извадоци и материјали мора да имаат цитирани автори и извори. Ако уделот на туѓиот труд е преголем, се препорачува да се скратат цитатите и да се зголеми обемот на оригиналниот текст.
Авторот треба да ги има сите потребни дозволи за користење на позајмените материјали и материјалите на други автори што ги користи во својот труд (илустрации и слично). Авторот гарантира дека статијата не содржи информации што не подлежат на објавување во отворен печат, вклучувајќи ги и оние што содржат или претставуваат доверливи информации.
Во списокот на литературата се вклучени само делата цитирани во трудот, како и линковите за страниците и изворите од кои е цитирано доколку станува збор за извори од интернет. На авторот му се препорачува да ги наведе во текстот изворите на финансиска поддршка на спроведените истражувања и стипендиите, доколку ги имало. Исто така, може да се изрази благодарност и до колегите кои придонеле или помогнале околу работата на текстот, а кои не се коавтори.
Со доставувањето на ракописот и образецот на апликација до редакцијата, авторот официјално се согласува со објавувањето на неговиот труд во „Филолошки студии“. Авторите се носители на авторски права и ги задржуваат сите права за објавување и користење на статијата. Авторите имаат право да ја повлечат статијата во кое било време до моментот на објавување на сајтот, со тоа што претходно за тоа, по писмен пат, треба да ја известат редакцијата на списанието.
Статиите се објавуваат бесплатно. Содржината е достапна под лиценцијата Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.
Издавачка Етика
Редакција
Сите трудови доставени до Редакцијата ги читаат прво нејзините членови и соработници за да се утврди дали се однесуваат тие на релевантната проблематика и дали одговараат на форматот на списанието. Редакцијата на „Филолошки студии“ гарантира дека разгледувањето на доставените трудови и нивните рецензии не зависат од: комерцијални интереси, пол, националност, верски убедувања, политички ставови и други фактори. Единствениот критериум при изборот е академското ниво на трудот.
Во зависност од рецензијата, статијата може веднаш да се прати за објавување, да биде отфрлена или испратена до авторот за измена и за доработка. Во случај на несогласување со забелешките на рецензентот, авторот има право да ги оправда своите ставови. Доколку од рецензентите се добиени контрадикторни мислења, текстот се упатува на трет рецензент или конечната одлука се заснова на гласање на членовите на Редакцијата, по одделното разгледување.
Рецензенти
Статиите испратени до Редакцијата минуваат процес на двојно анонимно рецензирање. Имињата на рецензентите не треба да му бидат познати на авторот на статијата и обратно. Рокот за рецензирање е три-четири седмици. Рецензентите можат да бидат членови на Редакцијата и автори на списанието што објавувале претходно во него. Онаму каде што е неопходно, за рецензенти се назначуваат специјалисти од други: организации, градови и земји.
Рецензентите треба да бидат специјалисти за предметно-тематската област на која се однесува статијата. Редакцијата треба да спречи каков било судир на интереси во врска со дадениот научен труд и со неговиот автор.
Рецензентот е должен да им обрне внимание на членовите на Редакцијата за секоја суштинска сличност или поистоветување меѓу ракописот што се рецензира и која било друга публикација што му е позната. Рецензентот, исто така, е должен да го држи во тајност трудот што му е доверен, да не го пренесува на трети лица ракописот што му е доверен нему за рецензија и пред објавувањето на публикацијата да не ги објавува информациите содржани во него.
Рецензентите треба да дадат објективна, непристрасна и аргументирана процена на трудот. Забелешките треба да бидат формулирани коректно, така што оценувањето на трудот се однесува само на текстот на статијата и на неговата содржина. Рецензијата треба да биде напишана добронамерно, а наведените забелешки имаат за цел да им помогнат на авторите да ги коригираат утврдените недостатоци и да ја подобрат статијата пред да биде објавена таа на веб-страницата на издавачот и пред да биде достапна за пошироката публика.
