МАКЕДОНСКОТО ПРАШАЊЕ ВО ФОКУСОТ НА РУСКАТА ЕКСПЕДИЦИЈА – „МАКЕДОНИЈА 1900 ГОДИНА“
Клучни зборови:
Румелија, македонското прашање, експедиција, геополитика на Балканот, претензии, идентитет, асимилирање, пропаганда, славистички перцепции, Кондаков, Лавров, МисирковАпстракт
Посочениот труд дава осврт на македонското прашање во однос на руската „Македонска експедиција“, предводена од академик Н. П. Кондаков, нејзиното патешествие низ Македонија во предворјето на Илинденското востание, поделбите и согледувањата што произлегле од неа, а кои имале длабок импакт во случувањата на Балканот во периодот за време и по распадот на Отоманската Империја.
Предмет на анализа се преписките и согледувањата на членовите на оваа научна експедиција, меѓу кои се лингвистот и славистот П. А. Лавров и историчарот П.Н. Миљуков, поврзани со геополитичката состојба на Балканскиот Полуостров и положбата на македонското население во тој период. Оваа експедиција истовремено е значајна и поради средбата на Крсте П. Мисирков со П. А. Лавров, кој подоцна ќе стане негов ментор и подржувач во неговите истражувања за макдонските говори, јазик, идентитет и култура.
Во прилог на трудот се дава избор на фотоматеријали од оваа експедиција, дел од архивската збирка на Институтот за фолклор „Марко Цепенков“ – Скопје, во кои се зборува за исклучителното значење што ја има оваа научна експедиција во: историографските, византолошките, славистичките, македонистичките, археолошките и лигвистичките истражувања, како и за историскиот контиуум на Охридската архепископија и на нејзините сакрални реликти.
Превземања
Референци
Апостолова Чаловска, Е. – Ристовска Пиличкова, Ј. (2024) Охрид, 1900 год - низ фотографиите од експедицијата на Н.П. Кондаков во Македонија, Институт за фолклор „Марко Цепенков“, Скопје, (каталог). (In Macedonian)
(2023) Д-р Емилија Апостолова Чаловска и Јасминка Ристовска-Пиличкова, Кондаков во Македонија (1900), ИФ „Марко Цепенков“, Скопје, (каталог). (In Macedonian)
Андонов-Полјански, Х. (1969). Вилијам Гледстон за македонското прашање. Историја / Journal of History 5.2, 55-61. (In Macedonian)
Андонов-Полјански, Христо (1990) Македонското прашање, Култура, Скопје (In Macedonian)
Бутырский, Николаевич Михаил и Лукин, Павел Евгеньевич (2020) Записка П.А. Лаврова о Македонском вопросе; Историја / Journal of HISTORY, бр. 1, ЗИРМ, Скопје, 143-153. (In Russion)
https://www.zirm.mk/wp-content/uploads/2022/02/IST-2020.1.10-Butirskij-Lukin.pdf
Бутырский, M. Н.. и Лукин П. E. (2021) Историческое и культурное наследие македонских земель в записах П.Н. Милукова (1900 г.), Македонски архивист, год.XXVI, бр.29-30, Скопје, 85-132.(In Russion)
Заров, И. К. (2003) Византиската естетика и средновековниот живопис во Македонија од XIи XIIвек, Скопје, Табернакул. (In Macedonian)
Германов С. (2021) Пиринска Македония в руската наука и култура (от средата на XVII в. До 1912 г.). София. (In Bulgarian)
Гусев, Никита С. (2022) Записки русских путешественников о Македонии 1878–1913 гг. В оценках отечественной и зарубежной историографии // Балканы знакомые и незнакомые: события, личности, нарративы.XVIII–XXI вв. / под общ. Ред. Т. В. Волокитиной (отв. Ред.), К. В. Мельчаковой, М. М. Фроловой, РАН, Москва. (In Rуssion)
(2022) Средновековые памятники архитектуры в Макеоднии в описаниях русских путешественников (срединаXIX – начало XXвека), Вестник славянских культур. 2022. Т. 65 , Москва, 26- 43. (In Russion)
Милюковь, Павел Николаев (1991) Воспоминания. Издадельство политеческой литературы, Москва. (In Russion)
https://imwerden.de/pdf/milyukov_vospominaniya_1991__ocr.pdf
(1899) Христіанскія древности западной Македоніи, Известия Русского археологического института в Константинополе, Т 4., выпуск 1, Дьржавна печатница, Софɪя. (In Russion)
https://archive.org/details/khristianskiiadr008800/mode/2up
Кондаков, Н. П. (1909) Македонія, Археологическое путешествиіе, Отделения русского языка и словесности Императорской Академии наук; Тип. Императорской Акад. Наук, Санкпетерсабургъ. (In Russion)
Лавров, А. П. (1914) Палеографическое обозрение кирилловского письма, Енцикопледiя славянскоŭ филологiи, вып. 4 , редакција на И. В. Ягич, Императ. Акад. Наук, Петрогроградъ. (In Russion)
Мисирков, К. П. (1909) Юужно-словянскія епические сказанія о женитьбъ короля Волкашина въ связи съ вопросомъ о причинахъ популярности короля Марка среди южныхъ-словянъ, Лъетопис Историко-филологическаго Опщества при Императорскомъ Новороссійскомъ Университетъ, XVI. Византійско-славянское отдъленіе (бывше Византійское), IX, Одесса. (In Russion)
Мисирков, Крсте П. / Misirkov , Krste P. (2003) За македонцките работи / On macedonian matters, приредил: Блаже Ристовски, МАНУ, Скопје. (In Macedonian & English)
Пандев, Димитар - Ѓорѓо Димоски Славе (2023) Охридскиот XIX век, Општина Охрид, Охрид. (In Macedonian)
Паунова,Марија (2022) Историја на проучување на Македонското епиграфско богатство од страна на руските научници; Славистички студии, бр. 22, Филолошки факултет„Блаже Конески“, Скопје, 59-70. (In Macedonian)
Покрышкин, П. П. (1906) Православнаяцерковная архитектура XII – XVIII стол. В нынешнем Сербском королевстве. Санкт-Петербург: Фототипия И. А. Кордовского. (In Russion)
Ристовски, Блаже (1998) Раните ракописи на Крсте П. Мисирков на Македонски јазик, МАНУ, Скопје.(In Macedonian)
(1974) Кон проучувањето на фолклористичкиот-етниографските интереси на Мисиирков и односот на П.А. Лавров кон Макеоднија (непознат труд на Мисирков на маконскиот јазик од 1900 год.), Македонски фолклор, VII, 14, ИФ „Марко Цепенков“, Скопје, 10-12.(In Macedonian)
Ристовска Пиличкова, Ј. (2024) Охрид во фокусот на македонската експедиција, - меѓу панславинизмот и империјализмот,Македонски фолклор, год.LV, бр. 86, Институт за фолкор “Марко Цепeнков” – Скопје, Скопје, 135-158. (In Macedonian)
Смирнов, И. (2011) Неизвесные страницы археологичетких путешествиŭ Н.П. Кондакова, Руссиŭскиŭ ареологическиŭ ежегодник N˚.1, 511- 526. (In Russion)
Adashinskaya (2020) An “Ancient Argonaut” in the service of the empire: The research expedition of Nikodom Pavlovich Kondakov, ArtHistCEE,Art historiographes in central and Estern Europe, An Inquiry from the perspective of entagled histories, ERC. (In English)
Rossos Andrew 2008) Macedonia and the Macedonains, A history, Hoover press publication. (In English)
Преземања
Објавено
Издание
Секција
Дозвола
Авторско право(c) 2025 Jasminka Ristovska-Pilickova
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Авторите во списанието претставуваат оригинални дела врз основа на резултатите од сопственото истражување. Лицата кои дале значителен придонес во трудот се наведуваат како коавтори. Заедно со статијата, авторите (и коавторите, доколку ги има) треба да достават пополнет образец за пријава на трудот (Paper Submission Form), со кој се потврдува согласноста на авторот за објавување на трудот.
Списанието прифаќа научни трудови кои претходно не биле објавени. Не се прифаќаат трудови кои во голема мера ги повторуваат претходно објавените трудови на авторите. Повторувањето подразбира и компилација – текст составен од фрагменти од објавена монографија или голем број на претходно објавени статии. Плагијатот не е дозволен, како и прекумерното цитирање на туѓи трудови (една третина или повеќе од целиот труд). Сите цитати, цитирани извадоци и материјали мора да имаат цитирани автори и извори. Ако уделот на туѓиот труд е преголем, се препорачува да се скратат цитатите и да се зголеми обемот на оригиналниот текст.
Авторот треба да ги има сите потребни дозволи за користење на позајмените материјали и материјалите на други автори што ги користи во својот труд (илустрации и слично). Авторот гарантира дека статијата не содржи информации што не подлежат на објавување во отворен печат, вклучувајќи ги и оние што содржат или претставуваат доверливи информации.
Во списокот на литературата се вклучени само делата цитирани во трудот, како и линковите за страниците и изворите од кои е цитирано доколку станува збор за извори од интернет. На авторот му се препорачува да ги наведе во текстот изворите на финансиска поддршка на спроведените истражувања и стипендиите, доколку ги имало. Исто така, може да се изрази благодарност и до колегите кои придонеле или помогнале околу работата на текстот, а кои не се коавтори.
Со доставувањето на ракописот и образецот на апликација до редакцијата, авторот официјално се согласува со објавувањето на неговиот труд во „Филолошки студии“. Авторите се носители на авторски права и ги задржуваат сите права за објавување и користење на статијата. Авторите имаат право да ја повлечат статијата во кое било време до моментот на објавување на сајтот, со тоа што претходно за тоа, по писмен пат, треба да ја известат редакцијата на списанието.
Статиите се објавуваат бесплатно. Содржината е достапна под лиценцијата Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.
Издавачка Етика
Редакција
Сите трудови доставени до Редакцијата ги читаат прво нејзините членови и соработници за да се утврди дали се однесуваат тие на релевантната проблематика и дали одговараат на форматот на списанието. Редакцијата на „Филолошки студии“ гарантира дека разгледувањето на доставените трудови и нивните рецензии не зависат од: комерцијални интереси, пол, националност, верски убедувања, политички ставови и други фактори. Единствениот критериум при изборот е академското ниво на трудот.
Во зависност од рецензијата, статијата може веднаш да се прати за објавување, да биде отфрлена или испратена до авторот за измена и за доработка. Во случај на несогласување со забелешките на рецензентот, авторот има право да ги оправда своите ставови. Доколку од рецензентите се добиени контрадикторни мислења, текстот се упатува на трет рецензент или конечната одлука се заснова на гласање на членовите на Редакцијата, по одделното разгледување.
Рецензенти
Статиите испратени до Редакцијата минуваат процес на двојно анонимно рецензирање. Имињата на рецензентите не треба да му бидат познати на авторот на статијата и обратно. Рокот за рецензирање е три-четири седмици. Рецензентите можат да бидат членови на Редакцијата и автори на списанието што објавувале претходно во него. Онаму каде што е неопходно, за рецензенти се назначуваат специјалисти од други: организации, градови и земји.
Рецензентите треба да бидат специјалисти за предметно-тематската област на која се однесува статијата. Редакцијата треба да спречи каков било судир на интереси во врска со дадениот научен труд и со неговиот автор.
Рецензентот е должен да им обрне внимание на членовите на Редакцијата за секоја суштинска сличност или поистоветување меѓу ракописот што се рецензира и која било друга публикација што му е позната. Рецензентот, исто така, е должен да го држи во тајност трудот што му е доверен, да не го пренесува на трети лица ракописот што му е доверен нему за рецензија и пред објавувањето на публикацијата да не ги објавува информациите содржани во него.
Рецензентите треба да дадат објективна, непристрасна и аргументирана процена на трудот. Забелешките треба да бидат формулирани коректно, така што оценувањето на трудот се однесува само на текстот на статијата и на неговата содржина. Рецензијата треба да биде напишана добронамерно, а наведените забелешки имаат за цел да им помогнат на авторите да ги коригираат утврдените недостатоци и да ја подобрат статијата пред да биде објавена таа на веб-страницата на издавачот и пред да биде достапна за пошироката публика.
