FEMME FATALE IN MOTIV TELESA V MAKEDONSKI ŽENSKI POEZIJI
Клучни зборови:
poezija, femme fatale, telo, makedonska ženska poezija, ženski arhetipiАпстракт
V svetovni književnosti in kulturi je pogost motiv smrtonosne, usodne ženske ali femme fatale, še posebej v poeziji, ki je prepredena s telesnostjo, dotikom in izostreno čutnostjo, kajti za femme fatale predstavlja njen glavni atribut prav njeno žensko telo. Dotičen motiv je prisoten tudi v makedonski ženski poeziji, kot na primer v poeziji Svetlane Hristove-Jocikj, Katice Kjulavkove in Liljane Dirjan. Tako je v ospredju tega dela prav analiza njihovih pesmi, z namenom odkriti, kako se v njihovem pesniškem opusu izraža motiv femme fatale in na kakšen način je ta povezan z ženskim telesom, motivom erosa, z dotikom ter čutnostjo. Pri vsaki posamezni pesnici gre za specifične ustvarjalne postopke in načine, s katerimi ta pooseblja v svojih verzih lik femme fatale in mu s tem daje lasten glas. V pesništvu Svetlane Hristove-Jocikj lahko izpostavimo dva glavna arhetipa femme fatale; Mater Zemljo in Divjo žensko. V verzih Katice Kjulavkove v ospredje prihaja izraz erosa, telesnosti in dotika, v poeziji Liljane Dirjan pa je potrebno poudariti globoko čutnost in predvsem nekakšno istovetenje ljubezenskih čutnosti z gastronomskimi užitki.
Превземања
Референци
Аврамовска, Наташа. (2008) „Кон оваа поетска книга“. Ќулавкова, Катица. Ерато. Микена, Битола. 5-21. [Avramovska, Nataša. (2008). 'Kon ovaа poetska kniga'. Kjulavkova, Katica. Erato. Mikena, Bitola. 5.21] (In Macedonian)
Аврамовска, Наташа. (2013) „Алузивноста и параболичноста на поетскиот израз“. Ќулавкова, Катица. Кога ни гореше под нозете. Културен живот. Скопје. 94-101. [Avramovska, Nataša. (2013) 'Аluzivnosta i paraboličnosta na poetskiot izraz'. Kjulavkova, Katica. Koga ni goreše pod nozete. Kulturen život. Skopje. 94-101] (In Macedonian)
Beauvoir, Simone de. (1999) Drugi spol, 1. knjiga. Ljubljana: Delta. (In Serbian)
Bolen, Jean Shinoda. (1984) Goddesses in Everywoman: A New Psychology of Women, Harpercollins.
D’Agostini, Alessia (2022) Femmes Fatale as Mythological Creatures in Romantic and Victorian Poetry in chrome-extension: //efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://thesis.unipd.it/retrieve/6e095ec5-ff9f-4d51-ba70-c36624028273/Alessia_D%27Agostini_2008184.pdf
Дирјан, Лилјана. (1981) Природна појава. Мисла. Скопје. [Dirjan, Liljana. (1981) Prirodna pojava. Misla, Skopje] (In Macedonian)
Дирјан, Лилјана. (1985) Жива мера. Наша книга, Скопје [Dirjan, Liljana. (1985) Živa mera. Naša kniga. Skopje] (In Macedonian)
Дирјан, Лилјана. (1989) Пелин поле. Мисла, Куманово.[Dirjan, Liljana. (1989) Pelin polje. Misla, Kumanovo] (In Macedonian)
Дирјан, Лилјана. (1997) Тешка свила. Матица македонска, Скопје. [Dirjan, Liljana. (1997) Teška svila. Matica makedonska, Skopje] (In Macedonian)
Дирјан, Лилјана. (2008) Светот, мојот брат. Микена, Битола. [Dirjan, Liljana. (2008) Svetot, mojot brat. Mikena, Bitola] (In Macedonian)
Дракулевска-Капушевска, Лидија и Дирјан, Лилјана. (2021). Разговор со Лилјана Дирјан. Во: https://polica.com.mk/aktuelnosti/razgovor-so-liljana-dirjan . [Drakulevska-Каpuševska, Lidija in Dirjan, Liljana. (2021) Razgovor so Liljana Dirjan. V: https://polica.com.mk/aktuelnosti/razgovor-so-liljana-dirjan] (In Macedonian)
Христова-Јоциќ. Светлана. (1984). Еа. Македонска книга, Скопје. [Hristova-Jocikj, Svetlana (1984). Еа. Makedonska kniga, Skopje] (In Macedonian)
Михаил Епштейн. Философия тела. Алетея. Санкт Петербург. [Epstein, Mihail N. (2006) Filosofija tela. Aleteja. Sankt Peterburg] (In Russian)
Elsworth Macaulay (2023). The Great Mother Archetype, The mythological motif that dominates Western culture in https://medium.com/publius-corner/the-great-mother-archetype-96207aea5a48 .
Jernejšek, Jasna. (2007) Lik ženske in estetika grdega. Sodobno razumevanje koncepta femme fatale. Ljubljana: Univerza v Ljubljani. Fakulteta za družbene vede. (In Slovenian)
Jung, C. G. (1951). 'The Psychological Aspects of the Kore' In S. H. Read, M. Fordham & G. Adler (Eds.), The Archetypes and the Collective Unconscious, 2nd ed., Vol. 9(I) (1959), Princeton University Press, New Jersey. 182-203.
Ќулавкова, Катица. (1989) Жедби, престапни песни. Мисла, Скопје. [Kjulavkova, Katica. (1989) Žedbi, prestapni pesni. Мisla, Skopje] (In Macedonian)
Ќулавкова, Катица. (2008) Ерато. Микена. Битола. [Kjulavkova, Katica. (2008) Erato. Мikena, Bitola.] (In Macedonian)
Ќулавкова, Катица. (2013) Кога ни гореше под нозете. Поетика, Скопје. [Kjulavkova, Katica. (2013) Koga ni goreše pod nozete. Poetikа, Skopje] (In Macedonian)
Котеска, Јасна. (2002) Македонско женско писмо: теорија, историја и опис. Македонска книга, Скопје.[Koteska, Jasna. (2002) Makedonsko žensko pismo: teorija, istorija, istorija i opis. теорија, историја и опис. Makedonska knjiga, Сkopje] (In Macedonian)
McNally, Amanda. (2019) The Gendering of Death Personifications in Literary Modernism: The Femme Fatale Symbol from Baudelaire to Barnes. Electronic Theses and Dissertations. Paper 3669. https://dc.etsu.edu/etd/3669
Pinkola Estes, Clarissa (2010). Ženske, ki tečejo z volkovi: miti in zgodbe o arhetipu Divje ženske, Mladinska knjiga, Ljubljana. (In Slovenian)
Силјан, Раде (2008). 'Направи едно чудо' в Христова-Јоциќ, Светлана. Направи едно чудо. НИД. „Микена“, Битола. [Siljan, Rade (2008). 'Napravi edno čudo' v Hristova-Jocikj, Svetlana. Napravi edno čudo. NID. »Mikena«, Bitola] (In Macedonian)
Шелева, Елизабета. (2008) 'Oсило – наслада' во Дирјан, Лилјана. Светот, мојот брат. Културен живот, Микена, Битола. [Šeleva, Elizabeta (2008) 'Оsilo – nasladа' v Dirjan, Liljana. Svetot, mojot brat. Kulturen život, Mikena, Bitola] (In Macedonian)
Шешкен, Ала Г. (2013) 'Во потрага по среќа и хармонија' во Ќулавкова, Катица. Кога ни гореше под нозете. Поетика. Скопје, 238-239.[Šešken, Ala G. (2013) 'Vo potraga po srekja i harmonija' v Kjulavkova, Katica. Koga ni goreše pod nozete. Poetikа, Skоpje, 238-239] (In Macedonian)
Ugrešić, Dubravka (2010). Baba Jaga je znesla jajce. Izbrana dela hrvaške književnosti, V.B.Z. Ljubljana. (In Croatian)
ÖZDİNÇ, Tuğçe. (2020) 'The basic characteristics of the Femme Fatale archetype' in The Journal of International Social Research Cilt, vol. 13, issue 73.
Преземања
Објавено
Издание
Секција
Дозвола
Авторско право(c) 2025 Vinsent Vilčnik
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Авторите во списанието претставуваат оригинални дела врз основа на резултатите од сопственото истражување. Лицата кои дале значителен придонес во трудот се наведуваат како коавтори. Заедно со статијата, авторите (и коавторите, доколку ги има) треба да достават пополнет образец за пријава на трудот (Paper Submission Form), со кој се потврдува согласноста на авторот за објавување на трудот.
Списанието прифаќа научни трудови кои претходно не биле објавени. Не се прифаќаат трудови кои во голема мера ги повторуваат претходно објавените трудови на авторите. Повторувањето подразбира и компилација – текст составен од фрагменти од објавена монографија или голем број на претходно објавени статии. Плагијатот не е дозволен, како и прекумерното цитирање на туѓи трудови (една третина или повеќе од целиот труд). Сите цитати, цитирани извадоци и материјали мора да имаат цитирани автори и извори. Ако уделот на туѓиот труд е преголем, се препорачува да се скратат цитатите и да се зголеми обемот на оригиналниот текст.
Авторот треба да ги има сите потребни дозволи за користење на позајмените материјали и материјалите на други автори што ги користи во својот труд (илустрации и слично). Авторот гарантира дека статијата не содржи информации што не подлежат на објавување во отворен печат, вклучувајќи ги и оние што содржат или претставуваат доверливи информации.
Во списокот на литературата се вклучени само делата цитирани во трудот, како и линковите за страниците и изворите од кои е цитирано доколку станува збор за извори од интернет. На авторот му се препорачува да ги наведе во текстот изворите на финансиска поддршка на спроведените истражувања и стипендиите, доколку ги имало. Исто така, може да се изрази благодарност и до колегите кои придонеле или помогнале околу работата на текстот, а кои не се коавтори.
Со доставувањето на ракописот и образецот на апликација до редакцијата, авторот официјално се согласува со објавувањето на неговиот труд во „Филолошки студии“. Авторите се носители на авторски права и ги задржуваат сите права за објавување и користење на статијата. Авторите имаат право да ја повлечат статијата во кое било време до моментот на објавување на сајтот, со тоа што претходно за тоа, по писмен пат, треба да ја известат редакцијата на списанието.
Статиите се објавуваат бесплатно. Содржината е достапна под лиценцијата Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Unported License.
Издавачка Етика
Редакција
Сите трудови доставени до Редакцијата ги читаат прво нејзините членови и соработници за да се утврди дали се однесуваат тие на релевантната проблематика и дали одговараат на форматот на списанието. Редакцијата на „Филолошки студии“ гарантира дека разгледувањето на доставените трудови и нивните рецензии не зависат од: комерцијални интереси, пол, националност, верски убедувања, политички ставови и други фактори. Единствениот критериум при изборот е академското ниво на трудот.
Во зависност од рецензијата, статијата може веднаш да се прати за објавување, да биде отфрлена или испратена до авторот за измена и за доработка. Во случај на несогласување со забелешките на рецензентот, авторот има право да ги оправда своите ставови. Доколку од рецензентите се добиени контрадикторни мислења, текстот се упатува на трет рецензент или конечната одлука се заснова на гласање на членовите на Редакцијата, по одделното разгледување.
Рецензенти
Статиите испратени до Редакцијата минуваат процес на двојно анонимно рецензирање. Имињата на рецензентите не треба да му бидат познати на авторот на статијата и обратно. Рокот за рецензирање е три-четири седмици. Рецензентите можат да бидат членови на Редакцијата и автори на списанието што објавувале претходно во него. Онаму каде што е неопходно, за рецензенти се назначуваат специјалисти од други: организации, градови и земји.
Рецензентите треба да бидат специјалисти за предметно-тематската област на која се однесува статијата. Редакцијата треба да спречи каков било судир на интереси во врска со дадениот научен труд и со неговиот автор.
Рецензентот е должен да им обрне внимание на членовите на Редакцијата за секоја суштинска сличност или поистоветување меѓу ракописот што се рецензира и која било друга публикација што му е позната. Рецензентот, исто така, е должен да го држи во тајност трудот што му е доверен, да не го пренесува на трети лица ракописот што му е доверен нему за рецензија и пред објавувањето на публикацијата да не ги објавува информациите содржани во него.
Рецензентите треба да дадат објективна, непристрасна и аргументирана процена на трудот. Забелешките треба да бидат формулирани коректно, така што оценувањето на трудот се однесува само на текстот на статијата и на неговата содржина. Рецензијата треба да биде напишана добронамерно, а наведените забелешки имаат за цел да им помогнат на авторите да ги коригираат утврдените недостатоци и да ја подобрат статијата пред да биде објавена таа на веб-страницата на издавачот и пред да биде достапна за пошироката публика.
