МОТИВОТ СААН – МОЖНА МАНИФЕСТАЦИЈА НА МИТСКА ПТИЦА СЕМЕУРГ – СИМУРГ

Autor(i)

  • Jasminka Ristovska-Piličkova Institute of Folklore “Marko Cepenkov”, Ss Cyril and Methodius University in Skopje, Macedonia , , Институт за фолклор „Марко Цепенков“,Скопје, Македонија , , ,

Ključne riječi:

македонска традиционална орнаментика, саан кошула, митска птица, Симгал – Смеург - Сенмурв, обредни танци на тагување, орнитоморфен код

Sažetak

При истражувањето на македонската текстилна орнаментика посебен интерес предизвикува кружниот мотив саан, со кој е орнаментирана истоимената женска кошула саани и симидината од регионот на Скопска Блатија. Во македонскиот дијалектен говор, со терминот саан, често се именувани големите плитки метални садови, односно чинии. Ваквото значење е речиси идентично со турскиот збор saxan (мак. саан), со кој се означува плиток бакарен сад. Фонетската блискост на турскиот збор сахан, со збор saéna (авест. Maraγō saēnō), кој на јазикот на Авеста (еден од групата древноирански јазици) ја означува митската птица Саéна укажува на можноста за етимолошкото потекло на овој збор. Слични значење таа има и во ариевската и древноиранската култура, каде ја претставува гигантската митолошка птица - Симург, односно фантастичното суштество Сенмур. Појавата на орнитоморфните фантамозгорични мотиви во посочениот вез и пафти, кои се надоврзуваат со ликот на митската змија или птица од народната усна традиција, упатува на заклучокот дека станува збор за древен модел со заеднички семиотички код, присутен во традиционалната култура кај повеќето народите од иноевропкиот ареал.

Preuzimanja

Podaci o preuzimanjima još nisu dostupni.

Preuzimanja

Objavljeno

2019-10-25

Broj časopisa

Rubrika

Filozofsko-kulturološki problemi