Славистички студии

Од Редакцијата

Лидија Танушевска — 2025-05-05

Бројот дваесет и четири на списанието „Славистички студии“ е посветен на сеќавањето на животот и достигнувањата на проф. д-р Ружица Јанчулева (1951-2015), редовен професор на Катедрата за славистика. До своето пензионирање ги држеше предметите по руска книжевност: Руската книжевност од 18 век и појавата на романтизмот; Руската книжевност од 20 век.

Биографија на Ружица Јанчулева (1951-2015)

Лидија Танушевска — 2025-05-05

Биографија на проф. д-р Ружица Јанчулева

Библиографија на проф. д-р Ружица Јанчулева

Лидија Танушевска — 2025-05-05

Библиографија на проф. д-р Ружица Јанчулева

ROLA LITERATURY W PRZYSWAJANIU KULTURY POLSKIEJ PRZEZ STUDENTÓW ZAGRANICZNYCH. BUDOWANIE KOMPETENCJI SOCJOKULTUROWEJ I SOCJOLINGWISTYCZNEJ NA PRZYKŁADZIE POWIEŚCI OLGI TOKARCZUK KSIĘGI JAKUBOWE

Cristina Godun — 2025-05-05

Literatura odgrywa kluczową rolę w nauczaniu języka polskiego jako obcego, oferując bogate zasoby do przyswajania kultury w przyjemny sposób. Wykorzystanie tekstów literackich jako materiału dydaktycznego w nauczaniu języka polskiego jako obcego ma wieloletnią tradycję. Teksty literackie stanowią bogate wsparcie dla ilustrowania określonych zjawisk językowych, wzbogacania struktur leksykalnych i morfosyntaktycznych oraz stymulowania umiejętności konwersacyjnych poprzez angażujące tematy.

Niniejszy artykuł analizuje korzyści płynące z włączenia tekstów literackich do zajęć z języka i kultury polskiej, podkreślając ich rolę w rozwijaniu umiejętności analitycznych, poszerzaniu słownictwa i pogłębianiu zrozumienia kulturowego. Analiza koncentruje się na powieści Olgi Tokarczuk „Księgi Jakubowe”, która oferuje szeroką panoramę społeczno-politycznej, wieloetnicznej i wielokulturowej rzeczywistości XVIII-wiecznej Polski. Powieść służy jako przykładowe narzędzie do zilustrowania różnych aspektów polskiej kultury, takich jak życie codzienne, tradycje i wydarzenia historyczne. Ponadto przeanalizowano wkład postaci takich jak Benedykt Chmielowski i bracia Załuscy w polską kulturę, podkreślając ich wpływ na zachowanie dziedzictwa kulturowego. W artykule stwierdzono, że dobrze dobrane teksty literackie znacznie usprawniają i urozmaicają proces uczenia się poprzez rozwijanie kompetencji socjolingwistycznych i poszerzanie horyzontów intelektualnych uczniów.

КУЛТОТ НА СВЕТИ ЃОРЃИ ОДРАЗЕН ВО НЕКОЛКУ МИКРОТОПОНИМИ ВО ЗАПАДНА МАКЕДОНИЈА

Давор Јанкулоски — 2025-05-05

Текстот го реинтерпретира потеклото на неколку микротопоними во Западна Македонија, притоа базирајќи се на теренски податоци што укажуваат дека со нив се сврзуваат определени обичајно-обредни практики за пролетната прослава на христијанскиот светец Ѓорѓи. Проследувањето на Ѓурѓовденските верувања и практики овозможува подлабоко да продреме во толкувањето на топономискиот материјал, а мотивите за именувањето на овие места ги лоцираме во христијанскиот светец Ѓорѓи, односно во неговите нехристијански, словенски пандани.

РУССКИЙ МАТ И ЕГО ОТРАЖЕНИЕ В АНЕКДОТАХ

Геннадий Филиппович Ковалев — 2025-05-05

Статья рассматривает различные аспекты нетривиального бытия так называемого русского мата в бытовом общении: проблемы происхождения и исконной семантики древнейших слов в языке славян; проблема их современного понимания, оценки и роли в общенациональном языке. Автор полагает, что вся древняя, сейчас нецензурная, лексика в далеком прошлом была общеславянской, сакральной и ни в коем случае не ругательной или низкой. Это в равной мере относится и к собственно «матерному» выражению, и к лексике, обозначающей порождающие органы человека. Также рассматриваются проблемы функционирования матерщиной лексики в современных русских анекдотах.

ЗА ОДРЕДЕНИ ДИЈАЛЕКТНИ ОСОБЕНОСТИ ВО ДЕЛАТА КРПЕН ЖИВОТ И ТОЛЕ ПАША НА СТАЛЕ ПОПОВ

Михајло Марковиќ — 2025-05-05

Многу македонски писатели во своите дела користеле зборови што потекнуваат од народот, без притоа да ги приспособуваат на литературниот јазик, а со тоа го збогатувале и самиот вокабулар. Голем фонд на дијалектно употребени збороформи има во делата на големиот македонски писател Стале Попов, поради што нашето внимание го посветуваме на дел од лексиката употребена во неговите дела. Во трудот спроведовме и статистички преглед на фреквентните дијалектизми, а воедно изведовме заклучоци од спроведената анализа.

КОМПАРАТИВНИ ФОНЕТСКИ ОСОБЕНОСТИ НА ЕРОВИТЕ И НА НОСОВКИТЕ ВО РАДОМИРОВИОТ ПСАЛТИР И СЛОЕШТИЧКИОТ ПАТЕРИК

Михајло МАРКОВИЌ — 2025-05-05

Рефератот ќе опфати анализа на правописно-фонолошките особености што се застапени во два црковнословенски ракописи со македонска црковносло- венска редакција, односно ќе се изврши споредба на еровите и на носовките во Радомировиот псалтир и во Слоештичкиот патерик. Имено, во трудот ќе опфатиме табеларен приказ, со што прегледно ќе може да се согледаат разликите и слично- стите што ги имаат предметните ракописи на правописно-фонолошко рамниште.

ЗАМЕНКАТА *VЬSЬ ВО МАКЕДОНСКИОТ ЈАЗИК

Ангелина Панчевска — 2025-05-05

Во текстот ќе стане збор за заменката *vьsь, во поглед на нејзиното потекло и современата состојба во македонскиот јазик. За споредба ќе бидат наведени и формите на оваа заменка во останатите словенски јазици. Се разгледува нејзиното поле на функционирање во современиот стандард, говорен и литературен, како и во дијалектите.

СТИЛСКИТЕ ОСОБЕНОСТИ ВО ТВОРЕШТВОТО НА НИКОЛАЈ ВАСИЛЕВИЧ ГОГОЉ

Јован Ковачевски — 2025-05-06

Овој труд претставува дипломска работа во која се истражени стилските особености во творештвото на рускиот писател Николај Василевич Гогољ, а се темели на целокупен осврт и анализа на литературните дела, на книжевните стилови што се среќаваат во нив, како и на литературниот текст и јазичните особености што се среќаваат во него. Покрај ова, земен е предвид и историскиот период во кој творел писателот, првенствено литературните правци како критичкиот реализам и националниот романтизам, нивното влијание на книжевниот стил, вклучително и општествените влијание од сферата на религијата, политиката, идеологијата, доминантните идеи, ставови и сфаќања на луѓето во тогашната Руска империја.

ПРИКАЗ НА ЖЕНСКАТА СЕКСУАЛНОСТ ВО РУСКАТА КНИЖЕВНОСТ НА КРАЈОТ НА XIX И ПОЧЕТОКОТ НА XX век

Фросина Милковска — 2025-05-06

Овој труд го анализира приказот на женската сексуалност во неколку дела од руската книжевност од крајот на XIX и почетокот на XX век. Анализата се фокусира на тоа како овие текстови ги одразуваат и ги предизвикуваат социјалните норми преку приказот на женските ликови и нивните сексуални искуства. Притоа, се разгледуваат теми како автономијата, сексуалната самоопределба и психолошката трансформација на женските ликови во контекст на доминантните патријархални структури и социоекономските услови. Главната цел е да се даде нова перспектива за разбирањето на женската сексуалност и нејзината улога во формирањето на женските идентитети во руската литература од овој период.

ПРЕТСТАВУВАЊЕТО НА РОДОТ И КЛАСАТА ВО РОМАНОТ МАРТА ОД ЕЛИЗА ОЖЕШКОВА

Клементина Ристовска — 2025-05-06

Служејќи се со некои од централните аналитички поими во феминистичката наратологија, воведени од С. Лансер, како и критиката на реалистичниот роман на Н. Армстронг, во оваа студија ја толкуваме врската помеѓу наративната структура и феминистичките аспирации на деветнаесетвековниот роман Марта од Елиза Ожешкова. Анализата има за цел да покаже како, во релизацијата на својот тематски зафат, текстот се справува со – или подлегнува на – ограничувањата на реалистичната наративна форма.

ПРЕПЕВИ ОД ПОЛСКИ ЈАЗИК (ЈУЛИЈАН КОРНХАУЗЕР И СТАНИСЛАВ БАРАЊЧАК)

Максим Каранфиловски — 2025-05-07

ЖИВОТНАТА ВРВИЦА НА ИСТАКНАТАТА ПИСАТЕЛКА БИСТРИЦА МИРКУЛОВСКА - ИСКРЕНО ПРИЈАТЕЛСТВО

Иванка Стојкова — 2025-05-08

РЕПОРТАЖА ЗА ФЕСТИВАЛОТ НА ПРЕВЕДУВАЧИТЕ ВО РАМКИ НА КНИЖЕВНИОТ ФЕСТИВАЛ „КНИЖЕВНИ ПЛАНИНИ“ (4-14 ЈУЛИ, 2024 Г.) ВО ПОЛСКА

Лидија Танушевска — 2025-05-08