ПРЕДИКАЦИСКАТА МОДАЛНОСТ ВО БАЛКАНСКИОТ ТУРСКИ ЈАЗИК: ФОРМАЛНА И СЕМАНТИЧКА ВАРИЈАНТНОСТ ВО ЈАЗИЧЕН КОНТАКТ

Дел 2. Волитивна модалност

Автори

  • Јулијан Ренч Johannes Gutenberg University Mainz image/svg+xml

ДОИ:

https://doi.org/10.37834/JCP258209r

Клучни зборови:

дијалектологија, јазичен контакт, семантика, морфосинтакса, комплементација

Апстракт

Статијата претставува втор дел од студијата за предикациската модалност во неколку турски варијанти во Косово, Северна Македонија, Бугарија и во Источна Тракија (Турција). Надоврзувајќи се на анализата на деонтичката модалност од првиот дел, во овој дел се истражуваат јазичните средства со кои се изразува волитивна модалност и нејзината внатрешна и меѓудијалектна варијација во западнорумелискиот и во источнорумелискиот турски јазик. Дијалектолошките податоци се разгледуваат во контекст на современиот стандарден турски јазик и на османлискиот турски јазик. Покрај лексичките и семантичките карактеристики, посебно внимание се посветува на стратегиите за комплементација, коишто опфаќаат нефинитни и финитни конструкции. Турските податоци од Балканот се разгледуваат од тројна перспектива: јазично наследство, универзални тенденции и јазичен контакт. На крајот од статијата се сумираат и се споредуваат главните сознанија од студијата за модалноста на можност,

Референци

Ahmed, O. (2001). Fonetički i leksički karakteristiki na turskiot govor vo Resen i Resensko. MA

thesis. UKIM, Skopje.

Ahmed, O. (2004). Morfosintaksa na turskite govori od ohridsko-prespanskiot region. Doctoral

thesis. UKIM, Skopje.

Alievska, M. (2003). Ženata kako lik vo turskite narodni prikazni od prilepsko i bitolsko. MA thesis.

UKIM, Skopje.

Asena, D. (1987 [2006]). Kadının adı yok. İstanbul: Doğan Kitap.

Erdem, M. D., İsmaili, B., Beyoğlu, B. and Bölük, R. (2024). Kuzey Makedonya Türk Ağızları. Girişİnceleme-

Metinler. Elazığ: Asos Yayınları.

Gürışık, B. (2005). Peçevî Tarihi. 46b–80a. Metin, Dizin, Özel Adlar Sözlüğü. MA thesis. Marmara

University, Istanbul.

Hafız, N. (1985). Kosova Türk Halk Edebiyatı Metinleri. Priştine: Kosova Üniversitesi Priştine

Felsefe Fakültesi.

Haspelmath, M. (1989). From purposive to infinitive – a universal path of grammaticalization. Folia

Linguistica Historica 10/1–2, 287–310.

Jable, E. (2010). Kosova Türk Ağızları. İnceleme–Metin–Sözlük. Sakarya. Doctoral thesis. Sakarya

Üniversitesi.

Joseph, B. D. (1983). The synchrony and diachrony of the Balkan infinitive. A study in areal,

general, and historical linguistics. (Cambridge Studies in Linguistics 18.) Cambridge:

Cambridge University Press.

Kakuk, S. (1958). Textes Turcs de Kazanlyk II. Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hungaricae

8, 241–311.

Kalay, E. (1998). Edirne İli Ağızları. İnceleme-Metin. (TDK Yayınları 694.) Ankara.

Kúnos, I. (1907). Materialien zur Kenntnis des rumelischen Türkisch. I: Türkische Volksmärchen

aus Adakale, gesammelt, in Transkription herausgegeben und mit Einleitung versehen. Leipzig

– New York: Rudolf Haupt.

Leipzig Glossing Rules (2015). https://www.eva.mpg.de/lingua/pdf/Glossing-Rules.pdf (Accessed:

30 October 2021).

Menz, A. (1999). Gagausische Syntax. Eine Studie zum kontaktinduzierten Sprachwandel.

(Turcologica 41.) Wiesbaden: Harrassowitz.

Mustafa-Rashidova, S. (2024). Bulgaristan’daki Orta Rodop Türk Ağızlarının Fonetik, Morfolojik

ve Sentaktik Özellikleri. [Doctoral thesis, İstanbul: İstanbul Üniversitesi.]

Pamuk, O. (1990 [2004]). Kara Kitap. İstanbul: İletişim.

Pamuk, O. (2003 [2004]). İstanbul. Hatıralar ve Şehir. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Pamuk O. (2008 [2018]). Masumiyet Müzesi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Rentzsch, J. (2010). Zur Modalität im Türkischen. In H. Boeschoten and J. Rentzsch (eds.).

Turcology in Mainz – Turkologie in Mainz. (Turcologica 82.) Wiesbaden: Harrassowitz, 209–

224.

Rentzsch, J. (2011). Modality in the Dede Qorqud Oġuznameleri. Acta Orientalia Hungarica 64/1,

49–70.

Rentzsch, J. (2014). Zur Rolle der Analogie in der Grammatikalisierung türkischer Modalauxiliare.

In N. Demir, B. Karakoç and A. Menz (eds.). Turcology and Linguistics. Éva Ágnes Csató

Festschrift. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları, 357–374.

Rentzsch, J. (2018). SoA-type complement clauses in the Tārīḫ-i Pečevī. In: É. Á. Csató, J. Parslow,

E. Türker and E. Wigen (eds.). Building bridges to Turkish. Essays in honour of Bernt

Brendemoen. (Turcologica 116.) Wiesbaden: Harrassowitz, 265–284.

Römer, C. (2012). On some peculiar datives in colloquial Middle Ottoman texts. In: T. Kahl, M.

Metzeltin and H. Schaller (eds.). Balkanismen heute – Balkanisms today – Balkanizmy

segodnja. (Balkanologie. Beiträge zur Sprach- und Kulturwissenschaft 3.) Münster: LIT, 185–

194.

Tosun, İ. (2003). Tekirdağ Merkez İlçe ve Köyleri Ağızları. MA thesis. Trakya Üniversitesi, Edirne.

Ümit, A. (2008). Bab-ı Esrar. İstanbul: Doğan Kitap.

Преземања

Објавено

2025-12-11

Издание

Секција

Лингвистика

Како да се цитира

“ПРЕДИКАЦИСКАТА МОДАЛНОСТ ВО БАЛКАНСКИОТ ТУРСКИ ЈАЗИК: ФОРМАЛНА И СЕМАНТИЧКА ВАРИЈАНТНОСТ ВО ЈАЗИЧЕН КОНТАКТ: Дел 2. Волитивна модалност”. 2025. Journal of Contemporary Philology 8 (2): 9-22. https://doi.org/10.37834/JCP258209r.